ОМИЛЕНИОТ ЦРН НАПИТОК ЌЕ ПОСКАПИ: Драматичен скок на берзите на цените на кафето

Цената на суровото кафе на светскиот пазар доживеа драматичен скок во последните неколку месеци, двојно зголемувајќи се за рекордно време. Ова нагло зголемување на цените е резултат на комбинација од неколку неповолни фактори, меѓу кои водат лошите временски услови во земјите кои се клучни производители, како и најавата за американски царини кои би можеле дополнително да го потресат пазарот, пренесува Biznis.rs.

Бразил и Виетнам, кои се сметаат за најголеми производители на кафе во светот, се соочија со сериозни проблеми со производството поради сушата и високите температури. Зголемената побарувачка за кафе во региони како Европа, САД и Кина, исто така, придонесува за зголемување на цените.

Цените на кафето го достигнаа врвот во февруари, кога беа највисоки од 1977 година – кога силен мраз уништи голем дел од производството во Бразил.

Во март, суровото кафе со среден квалитет чинеше повеќе од двојно повеќе од цената во септември претходната година. Кога станува збор за посебни видови кафе, кои се одгледуваат во специфични климатски услови за да се добие уникатен вкус, цените беа уште повисоки.

Ситуацијата е дополнително комплицирана од трговската политика на САД. Имено, претседателот Доналд Трамп објави десетпроцентни царини за стоки што доаѓаат од речиси сите земји што извезуваат кафе – вклучувајќи ги Бразил, Колумбија и Етиопија. Затоа, американските компании за печење и дистрибутери почнаа да ги преиспитуваат своите синџири на снабдување, бидејќи не знаат во која насока ќе се движи политиката.

Во еден момент, Трамп се закани со царини до 46 проценти за увоз од Виетнам и 32 проценти за увоз од Индонезија, но потоа привремено го одложи нивното спроведување. Поради ова, американските увозници, не сакајќи да ризикуваат, почнаа да складираат залихи на кафе пред да стапат во сила новите царини, па овој пораст на побарувачката, исто така, дополнително ги зголеми цените на суровото кафе на глобално ниво.

Пазарот на кафе е специфичен  бидејќи само неколку земји учествуваат во производството. Кафето е производ кој се продава на берзата и кога се договара цената, таа е онаа што е договорена пред два или три месеци, па затоа може да остане иста и покрај глобалните нарушувања, но не долго. Постои и систем за хеџирање, каде што големите увозници ја хеџираат цената заштитувајќи се со пазарни операции на самите берзи.

Цените на кафето во светот можат да бидат под влијание на неколку фактори, од кои првиот се климатските и временските услови, па затоа сушите, поплавите и другите природни катастрофи во земјите кои се главни производители, како што се Бразил и Колумбија, можат значително да влијаат на приносите, а индиректно и на цените.

Покрај овие природни фактори, пазарот е тој што значително ги одредува цените, а тука се осврнувам на глобалната побарувачка, трговските политики и девизните курсеви. Затоа, царинските давачки, квотите и другите трговски мерки, како и флуктуациите на вредноста на валутите, особено во земјите извознички на кафе, директно влијаат врз цените на меѓународниот пазар, велат експертите.