Аналитика
Американскиот претседател Доналд Трамп најави дека од 1 август ќе воведе нови увозни царини од над 10 проценти за стоки од повеќе од 100 држави, со фокус на помали и економски послаби нации, особено од Африка и Карипскиот регион. „Веројатно ќе поставиме една царина за сите нив, нешто малку над 10%“, изјави Трамп пред новинарите, нагласувајќи дека целта е да се намали трговскиот дефицит на САД.
Министерот за трговија Хауард Лутник појасни дека мерките ќе ги погодат земјите кои имаат релативно мал обем на трговија со САД и немаат силна позиција на американскиот пазар. Сепак, најголемо внимание привлече посебниот договор со Индонезија, каде што, наместо првично заканетите 32 проценти, беше договорена царина од 19 проценти. Како дел од договорот, Индонезија се обврза да купи американска енергија во вредност од 15 милијарди долари, 4,5 милијарди долари земјоделски производи и 50 авиони „Боинг“, главно модели „777“.
Индонезиската влада реагираше позитивно на договорот, тие го нарекоа исходот „резултат на неверојатна борба“ и истакнаа дека со ова се заштитени клучни економски интереси. Финансиските пазари во Индонезија реагираа стабилно, со раст на индексите и охрабрување меѓу странските инвеститори. Дел од економските советници во Џакарта го оценија договорот како „реалистичен компромис“.
Од друга страна, реакциите од Карипскиот регион беа далеку поостри. Лидери на неколку држави-членки на CARICOM, меѓу кои премиерката на Барбадос Миа Мотли и министерот за финансии на Свети Винсент и Гренадини Камило Гонсалвес, предупредија дека новите тарифи ќе ги погодат нивните мали и зависни економии. Тие истакнаа дека Карибите се „пријател, не непријател“ на САД и побараа итен дијалог. Според нив, ваквите мерки ќе го отежнат извозот на аграрни и рибни производи и ќе создадат дополнителни притисоци врз локалните бизниси и потрошувачи.
Новите мерки доаѓаат по априлската најава на Трамп за историски високи увозни тарифи, кои предизвикаа нестабилност на глобалните финансиски пазари. Тогашниот 90-дневен преговарачки период, што требаше да овозможи изнаоѓање компромис со погодените земји, истече на 9 јули. Претседателот најави дека сличен пристап со постепени тарифи ќе се применува и врз фармацевтски производи и компјутерски чипови – иницијално со пониски стапки за да се стимулира домашно производство, со постепено зголемување во иднина.
Во меѓувреме, Трамп веќе испратил писма до дваесетина земји и до Европската Унија, со кои официјално ги информира за новите царински стапки што стапуваат на сила од август. Иако царините најмногу ќе ги погодат економски послаби држави, со ограничено влијание врз глобалната трговија, овој потег сигнализира понатамошно заострување на трговската политика на САД и можен почеток на нови економски тензии на меѓународната сцена.
