МИНИМАЛНАТА ПЛАТА Е 4.000 ФРАНЦИ, ама со неа во Швајцарија тешко се живее

Со минимална плата од 4.000 швајцарски франци, во Швајцарија тешко се преживува. Според Даниел Лаупер од хуманитарната организација Каритас, за тоа придонесуваат високите кирии, недостигот на станови, скапо здравствено осигурување. Кога ќе се плати сето тоа, остануваат малку пари, додава тој, а ситуацијата станала тешка за многу луѓе поради пандемијата на коронавирус.

Болен е срамот на оние кои бараат помош, додава Лаупер, пишува Кликс.ба. „Во Швајцарија не зборуваме за пари или дека немаме пари“, вели Лаупер. Но, речиси 750.000 луѓе се погодени од сиромаштија. „Добивам грутка во грлото кога ќе помислам на многу семејства кои се на работ. Таа бројка не е мерлива“, истакна тој. Лаупер истакна дека многу семејства се во тешка ситуација и стравува дека резултатот ќе биде фрустрација на семејствата кои не добиваат помош. Швајцарците на улиците во Берн побараа зголемување на платите и пензиите, тие бараат приход еднаков на трошоците за живот.

Минималната плата од 4.000 евра е востановена на почетокот на годинава. Во 2022 година, комитетот составен од левичарски партии и синдикати поднесе до градскиот совет иницијатива наречена „Плата за живеење“, која бараше во Цирих да се воведе минимална саатница од 23 франци на час. Општинските советници на почетокот на годинава се спротивставија со уште подобар предлог, зголемувајќи ја сумата на минимална плата прилагодена според инфлацијата од 23,90 на час – 4.000 франци месечно.

Мерката е наменета за околу 17.000 жители на Цирих со ниски приходи, од кои две третини се жени. Минималната плата „ќе олесни многу од оние кои се погодени од ниските плати во градот Цирих – вработените во синџирите за брза храна, компаниите за чистење и оние кои работат во малопродажба“, рече Оливер Хајмгартнер од локалната Социјалдемократска партија.

Градот Женева го има она што се нарекува „највисока минимална плата во светот“ – 24 франци на час, што беше зголемено од 23 франци во 2020 година и 23,27 франци во 2022 година, за да се прилагоди на инфлацијата. Следен е Базел-Сити, кој ја одреди својата плата на 21 франк на час, додека Нојшател и Јура на 20, а Тичино на 19,75.

Овие плати, договорени од синдикатите во име на работниците, ги одразуваат трошоците за живот во секој од овие региони. Во сите овие кантони, како и насекаде во Швајцарија, повеќето луѓе заработуваат повеќе од минимумот.

Инфлацијата во Швајцарија е пониска отколку во повеќето европски земји, но таа е висока според швајцарските стандарди. Кириите континуирано растат. Директорот на Федералната канцеларија за станбени прашања очекува до 2026 година кириите да се зголемат за 15 отсто. Ова, како и малиот број слободни работни места и зголемувањето на населението на девет милиони, претставуваат товар. Ова резултирало со ризик од сиромаштија 21,6 отсто од населението на ЕУ, пишува Свисинфо.

За разлика од многу други земји, Швајцарија нема национално задолжителна минимална плата. Тоа, сепак, не значи дека компаниите се слободни да ги плаќаат своите работници онолку – или малку – колку што сакаат.

Наместо тоа, минималната сума се одредува преку преговори меѓу работодавачите и синдикатите – таканаречениот колективен договор за работа (CLA). Општо земено, CLA покрива минимална плата за секој вид на работа; прописи кои се однесуваат на работното време; исплата на плата во случај на болест или мајчинство; одмор и слободни денови; и заштита од отказ.

CLA се специфични за сектори; со други зборови, тие ги земаат предвид посебните аспекти на секоја гранка. Како пример, најголемиот швајцарски синдикат, Швајцарската федерација на синдикати (УНИА), одржува 265 колективни договори во областите на индустријата и градежништвото.