ТЕЦ Неготино и двата скандалозни тендери

По трет пат ТЕЦ Неготино ќе се нуди на продажба. Ова е една од опциите, другата е да се даде под концесија или да се оди по принципот јавно-приватно партнерство. Која и да е од овие опции приватен инвеститор се бара за да влезе во термоцентралата која веќе десет години не работи, а порано функционираше како ладна резерва и се вклучуваше по потреба за производство на електрична енергија.

Годините наназад двапати за оваа термоелектрана беше распишан тендер. Но и двата беа проследени со низа контроверзии, обвинувања за наместени тендери, најави за тужби и на крај и двете постапки беа поништени. Едниот тендер го објави Владата на СДСМ кога премиер беше Владо Бучковски, а вториот кога на власт беше ВМРО-ДПМНЕ на чело со Никола Груевски.

Првиот пат ТЕЦ Неготино беше понудена на продажба во 2006 кога во тоа време министер за економија е Фатмир Бесими или сегашниот министер за финансии. За ситуацијата да биде уште покомплицирана сето ова се случуваше во време пред избори кога Владата на Бучковски беше во оставка. Истата таа година само неколку месеци претходно оваа власт го продаде дистрибутивниот дел од ЕСМ на австриска ЕВН односно сегашна ЕВН Македонија.

И зделката за ТЕЦ Неготино ја доби ЕВН. Но, менаџерите на канадската компанија „Енерџем ресурсис“кои исто така учествуваа на тендерот најавија дека на суд ќе докажуваат дека се неправедно дисквалификувани од тендерот за купување на ТЕЦ Неготино. Тие од Владата побараа објаснување зошто се симнати од првото место од листата понудувачи за термоцентралата бидејќи според рангирањето на тендерската комисија тврдеа дека биле првопласиран.

Неколку дена пред изборите Владата го избра ЕВН како најповолен понудувач, но објасни дека одлуката за продажба ќе ја остави на идната влада. Идната влада на чело со Никола Груевски не ја потпиша одлуката и тендерот пропадна.

Вториот тендер беше распишен во 2007 година сега веќе од Владата на Груевски. Прво се објави одлука дека канадскиот мултинационален конзорциум  „Хач“ е победник на тендерот, кој во јавноста важеше за непознат и мистериозен понудувач. Продажбата на неготинската централа отвори многу сомнежи, дали ТЕЦ „Неготино“ го купува конзорциумот „Хач“ или непозната бугарска фирма „Finance Engineering“.За случајот се заинтересираа Вашингтон, ЕБОР и Меѓународната финансиска институција. Власта ги убедуваше дека се е чисто. А во меѓувреме, дојде до судир на релација тогашниот вицепремиер за економски прашања Зоран Ставревски и Вера Рафајловска (тогашна министерка за економија) за тоа кој ги има одговорите за продажбата на централата. Владата заработи тужба од вторангираната грчко-американска компанија „Сенкап“, која тврдеше дека има подобра понуда на тендерот.Рафајловска донесе одлука да не го потпишува договорот. Тогаш Владата комплетно го поништи тендерот, без при тоа да даде можност на вторангираниот, а инвестицијата не се реализираше.