Аналитика
Во огромната производствена хала во Дизелдорф минатата есен, мрачните тонови на свирачот на свирење го придружуваа последниот чин на фабриката стара век.
Среде треперењето на ракетите и факелите, многу од 1.600-те луѓе кои останаа без работа, стоеја во камен додека светлечкиот метал на последниот производ на фабриката – челична цевка – беше измазнет до совршен цилиндар на валавница. Церемонијата го заврши 124-годишното работење што започна во најславниот период на германската индустријализација и ги помина две светски војни, но не можеше да ги преживее последиците од енергетската криза.
ПАД НА ИНДУСТРИСКОТО ПРОИЗВОДСТВО
Имаше бројни повторувања на такви финалиња во текот на изминатата година, нагласувајќи ја болната реалност со која се соочува Германија: нејзините денови како индустриска суперсила можеби се при крај.
Уделот на производство во најголемата европска економија бележи надолен тренд од 2017 година, а падот се забрзува како што еродира конкурентноста, пишува Блумберг.
„Нема многу надеж, ако сум искрен“, рече Стефан Клеберт, главен извршен директор на GEA Group AG, снабдувач на машини за производство што ги влече своите корени од доцните 1800-ти. „Навистина не сум сигурен дека можеме да го запреме овој тренд. Многу работи би требало да се променат многу брзо“.
Основата на германската индустриска машина падна како домино. САД се оддалечуваат од Европа и се обидуваат да се натпреваруваат со своите трансатлантски сојузници за климатски инвестиции. Кина станува се поголем ривал и повеќе не е ненаситен купувач на германски стоки. Последниот удар за некои тешки производители беше крајот на огромните количини на евтин руски природен гас.
Заедно со глобалната нестабилност, политичката парализа во Берлин ги интензивира долготрајните домашни прашања како што се кршењето на инфраструктурата, стареењето на работната сила и вревата на бирократијата.
Германскиот образовен систем, некогаш силна, е симбол на долгорочен недостаток на инвестиции во јавните услуги. Истражувачкиот институт Ifo проценува дека опаѓањето на математичките вештини ќе ја чини економијата околу 14 трилиони евра производ до крајот на векот.
Во некои случаи, индустрискиот пад се одвива со мали чекори, како што се намалување на проширувањето и инвестициските планови. Другите се поочигледни како менување производни линии и кастрење персонал. Во екстремни случаи – како фабриката за цевки на Vallourec SACA, некогаш дел од паднатиот индустриски гигант Mannesmann AG – последицата е трајно затворање.
Германија сè уште има завиден список на мали, агилни производители, а Бундесбанката и другите ја отфрлаат идејата дека целосната деиндустријализација е некаде блиску. Но, со застојот на реформите, не е јасно што ќе го забави падот.
„Веќе не сме конкурентни“, рече германскиот министер за финансии Кристијан Линднер на настанот на Блумберг претходно овој месец. „Стануваме посиромашни бидејќи немаме раст. Заостануваме“.
Избледувањето на индустриската конкурентност се заканува да ја втурне Германија во надолна спирала, рече шефицата на Мишелин SCA северна Европа, Марија Ротгер. Францускиот производител на гуми затвора две од своите германски фабрики и намалува трета до крајот на следната година, потег што ќе влијае на повеќе од 1.500 работници. Американскиот ривал Goodyear Tyre & Rubber Co има слични планови за два објекти.
„И покрај мотивацијата на нашите вработени, дојдовме до момент кога не можеме да извезуваме камионски гуми од Германија по конкурентни цени“, рече таа во неодамнешното интервју. „Ако Германија не може конкурентно да извезува во меѓународен контекст, земјата губи една од своите најголеми сили“.
ЕНЕРГЕТСКАТА КРИЗА – ГЛАВЕН КАТАЛИЗАТОР
Други примери на опаѓање се појавуваат редовно. GEA Group затвора фабрика за пумпи во близина на Мајнц во корист на понова локација во Полска. Производителот на автоделови Continental AG ги објави плановите во јули минатата година да се откаже од фабриката што произведува компоненти за безбедност и системи за сопирање. Ривалот Роберт Бош ГмбХ е во процес на кратење на илјадници работници.
Енергетската криза во летото 2022 година беше главен катализатор. Додека најлошите сценарија како замрзнување на домовите и рационализирање беа избегнати, цените остануваат повисоки отколку во другите економии, што ги зголемува трошоците од повисоките плати и сложеноста на регулативата.
Бавната германска бирократија, исто така, не држи чекор, дури и кога компаниите се подготвени да инвестираат. GEA инсталираше соларен капацитет во фабрика во западниот германски град Оелде, каде што произведува опрема што може да го оддели кремот од млекото. Аплицираше за дозволи за напојување со електрична енергија во јануари минатата година, два месеци пред да започне изградбата и сè уште чека одобрување – речиси две години по започнувањето на проектот.
Понатаму, Кина сега и прави проблеми на Германија на повеќе начини. Згора на нејзината стратешка промена во напредно производство, забавувањето на економијата на азиската суперсила уште повеќе ја намалува побарувачката за германски стоки. Во исто време, евтината конкуренција од Кина ги загрижува индустриите клучни за климатската транзиција во Германија – а не само електричните автомобили.
Спротивните струења во Германија бараат адаптација. За EBM-Papst, производител на вентилатори и вентилатори, индустриската криза значеше стекнување на добавувач кој се бори. И за да остане пргав, компанијата го префрли производството на компоненти за топлински пумпи и центри за податоци и подалеку од автомобилскиот сектор. Исто така, бара да премести некои административни задачи во источна Европа или Индија.
„Тоа не е само енергија“, рече извршниот директор на EBM-Papst, Клаус Гајздорфер во едно интервју. „Тоа е и достапноста на персоналот во Германија, која сега е многу напната“.
За една деценија работоспособното население ќе биде премало за да може економијата да функционира како што функционира денес, додаде тој.
