Аналитика
Украина се обидува да испорача колку што може повеќе жито ова лето, искористувајќи ги воените придобивки што ги постигна во областа на Црното Море за да го зголеми извозот, иако Русија ги нападна нејзините пристаништа.
Пред руската инвазија во 2022 година, Украина, најголемиот производ на пченица во светот, извезуваше околу 6 милиони тони жито месечно преку Црното Море.
Продажбата на житото е клучен извор на приходи, но, и покрај тоа што глобалните цени во моментов се ниски, земјоделците во Украина имаат мал избор освен да продолжат со извозот бидејќи треба да ја финансираат следната зимска сеидбена сезона.
Украина го удвои извозот на храна во јули на над 4,2 милиони метрички тони во однос на истиот месец минатата година, според податоците на украинскиот синдикат на трговци UGA, и покрај засилените руски напади врз Одеса, клучен извозен центар на Црното Море, и Измаил, главното пристаниште на реката Дунав носи жито во Европа.
Украина сè уште не ги пријавила дестинациите на својот извоз во јули, но минатата сезона најголем дел од својата пченица извезуваше во Шпанија, Египет и Индонезија, а нејзината пченка најмногу се насочува кон Шпанија и Кина.
Напливот доаѓа и покрај падот на производството оваа сезона предизвикан од нарушувања поврзани со војната, и нема гаранција дека Киев може да го одржи трендот во целата сезона 2024/25. „Правиме сè за бизнисот да се чувствува удобно дури и во воени услови“, изјави за Ројтерс Дмитро Баринов, заменик-шеф на Управата за пристаништа на Украина.
Досега Украина извезла 3,7 милиони тони земјоделска стока во јули преку Одеса и 569.000 тони преку Дунав, покажуваат податоците за извозот. Тоа во споредба со 291.000 тони преку Одеса и 2,07 милиони тони преку Дунав во јули 2023 година.
Имаше шест пратки пченка од другите две оперативни украински пристаништа на Црното Море, Чорноморск и Пивденњи во јуни и јули до Ротердам, најпрометното пристаниште во Европа и шпанската Картења, покажаа одделните податоци за испорака на LSEG.
Од јули, Украина испорачува товари во Кина, Египет и Турција, покажаа посебни податоци од Кплер.
И покрај посилните продажби од минатиот месец, вкупниот извоз за сезоната 2024/25 се очекува да падне поради неповолните временски услови и влијанието на војната, соопшти земјоделското консултантско друштво ASAP. „Очекуваме дека извозот на жито од Украина би можел да се намали за 14,5 милиони тони годишно и да достигне речиси една деценија најниско ниво од 35 милиони тони“, рече ASAP.
Украина успеа да создаде бродски коридор откако пропадна иницијативата за извоз на жито од Црното Море, поддржана од ОН, минатата година. Црноморската флота на Русија беше принудена да ги премести речиси сите свои борбено подготвени воени бродови од окупираниот Крим на други локации.
Додека подобрената безбедносна ситуација ги намали стапките на осигурување и товар, што го направи извозот поконкурентен, предизвикот на Киев е да обезбеди пристапните пристаништа да можат да испраќаат товари.
Украина претрпе повеќе ракетни и беспилотни напади во последните недели, од кои некои беа насочени кон Одеса и Измаил. И покрај тоа што бродовите досега избегнаа голема штета, украинските власти велат дека цел на нападите е пристанишната инфраструктура. „Русите добро го знаат тоа и ги погодуваат слабите точки“, вели Баринов од Украинската управа за поморски пристаништа.
Баринов и други претставници на бродскиот транспорт велат дека Русија избегнува напади на меѓународните морски патишта надвор од границите на украинското пристаниште, одржувајќи ја ескалацијата контролирана.
Мунро Андерсон, шеф на операции за ризик од поморски војни и специјалист за осигурување Vessel Protect, дел од Pen Underwriting, рече дека руските напади врз цели во Украина, иако поретки отколку порано во војната, продолжуваат да вршат притисок врз Киев.
„Таквите напади продолжуваат да вршат притисок врз комерцијалната поморска средина во Украина и со тоа да ја постигнат руската намера да ја наруши украинската способност целосно да го капитализира потенцијалниот излез од овие пристаништа“.
Во текот на годината на работа, поморскиот коридор на Украина им овозможи на 2.059 бродови да испорачаат 57,7 милиони тони товар во 46 земји, вклучително и 39 милиони тони земјоделски производи, според осигурителната компанија Лојдс.
