Аналитика
Европската унија е на работ на голема демографска промена бидејќи новите проекции укажуваат на значителен пад на населението до крајот на векот. Проценките на Евростат сигнализираат дека блокот би можел да забележи намалување на населението за 6 отсто, или 27,3 милиони луѓе, до 2100 година.
По две години пад поради пандемијата, населението на ЕУ почна да закрепнува во 2022 година и се проценува дека достигна 451 милион луѓе на почетокот на оваа година. Овој раст во голема мера се припишува на масовниот прилив на украински бегалци што следеше по руската инвазија на земјата.
Сега, последниот извештај од канцеларијата за статистика на ЕУ проектира дека населението на блокот ќе продолжи да расте, достигнувајќи го својот врв на 453 милиони луѓе во 2026 година, пред да се намали на 420 милиони во 2100 година. Проекцијата беше воспоставена врз основа на шаблоните на плодноста, смртноста и миграцијата на континентот.
ЕВРОПА ВО 2100 ГОДИНА
Пирамидата на населението од 2100 година проектира општество што се намалува и старее. Уделот на децата, младите под 20 години и оние на работоспособна возраст ќе се намали, додека оние на возраст од 65 или повеќе ќе расте.
Во 2100 година, оние на возраст од 65 и повеќе години треба да сочинуваат 32 отсто од населението, во споредба со 21 отсто во 2022 година.
Проектираната пирамида на населението, како резултат на тоа, ќе изгледа многу потешка на врвот од денешната: ќе има повеќе луѓе на возраст над 80 години отколку луѓе под 20 години.
Проекциите доаѓаат откако Кина за првпат на почетокот на оваа година бјави дека го забележа својот прв пад на населението во последните шест децении. Земјата имаше 1,41175 милијарди луѓе на крајот на 2022 година, според бројките објавени од Националното биро за статистика, што е пад од 850.000, бидејќи смртните случаи се побројни од раѓањата.
Стапката на наталитет во Кина не само што опаѓа, туку и нејзиното население старее, а експертите предупредуваат дека тоа ќе резултира со мрачен демографски коктел што ќе ја намали работната сила на нацијата, ќе го исцеди нејзиниот пензиски систем и може да има сериозни економски последици и надвор од нејзините граници.
КОЈА Е СТАПКАТА НА ФЕРТИЛИТИТОТ ВО ЕВРОПА?
Стапката на фертилитет во Кина падна на 1,15 деца по жена во 2021 година, што е далеку под нивото на замена од околу 2,1 живородени деца по жена потребно за да се обезбеди широко стабилна популација во отсуство на миграција.
Вреди да се напомене дека ниту една земја на ЕУ нема стапка на фертилитет над овој праг.
Просечната стапка на фертилитет во ЕУ, со 1,53 живородени деца по жена во 2021 година, е малку повисока отколку во 2020 година со 1,50, но е намалена од 1,57 во 2016 година. Најниски вкупни стапки на фертилитет во 2021 година се забележани во Малта (1,13 раѓања по жена), Шпанија (1,19) и Италија (1,25).
Франција е рангирана на прво место, со просечна стапка на фертилитет од 1,84, потоа Чешка (1,83), Романија (1,81) и Ирска (1,78).
Сепак, некои земји од ЕУ со стапки на фертилитет под нивото на замена сè уште имаат растечка популација.
Франција, на пример, бележи пораст на населението во последните 20 години. Заводот за статистика на земјата INSEE го припишува ова на неколку фактори, особено миграциските движења и зголемувањето на животниот век.
РАЃАЊА, УМИРАЊА, МИГРАЦИИ
Природната промена на населението во ЕУ е негативна од 2012 година – што значи дека повеќе од една деценија, смртните случаи се побројни од раѓањата.
Почнувајќи од 2011 година, растот на населението во ЕУ се припишува на нето миграцијата и статистичките приспособувања. Сепак, во 2020 и во 2021 година, нето миграцијата не ја надомести негативната природна промена на населението во ЕУ и, како резултат на тоа, вкупното население на ЕУ се намали.
ЕУ и Кина имаат различна миграциска динамика. Графиконот подолу ја споредува нивната нето стапка на миграција – разликата помеѓу бројот на имигранти (кои се преселуваат во земја) и бројот на емигранти (оние кои заминуваат) во текот на годината.
Кога бројот на имигранти е поголем од бројот на емигранти, постои позитивна нето стапка на миграција. Во далечната 1960 година, нето стапките на миграција на Кина и ЕУ беа приближно споредливи и насликаа слична слика: во тоа време, повеќе луѓе емигрираа отколку што се вселуваа. Сепак, бројките на Светска банка покажуваат драматично различна траекторија во текот на следните децении. Во 2021 година, нето стапката на миграција на ЕУ беше +910.755 луѓе, додека за Кина беше -200.194 луѓе.
И покрај проектираниот пад на населението на ЕУ до 2100 година, се очекува некои земји-членки да забележат пораст на нивното население, делумно поради миграцијата. Тоа се Белгија, Чешка, Данска, Данска, Ирска, Франција, Кипар, Луксембург, Малта, Холандија, Австрија, Шведска и Исланд.
НАСЕЛЕНИЕТО НА ЕУ ЖИВЕЕ ПОДОЛГО И СТАРЕЕ
Уделот на населението на возраст од 65 и повеќе години веќе се зголемува во секоја земја-членка на ЕУ и всушност е далеку пред Кина, каде што изнесува околу 13 проценти. Според најновите достапни податоци, земјите со најголем дел од населението на возраст од 65 години и повеќе се Италија (22,5 отсто), потоа Финска (22,7 отсто), Грција (22,5 отсто), Португалија (22,4 отсто). ) и Германија (22 отсто).
Во текот на последната деценија, земјите кои забележаа најголем пораст на уделот на населението на возраст од 65 години и повеќе беа Финска, со пораст од 5,2 процентни поени (п.п.), потоа Полска (5,1 п.п.) и Чешка (4,6 п.п.). Зголемување од 3 п.п. е забележано за ЕУ како целина.
Според предвидувањата на Евростат, во 2100 година, оние на возраст од 65 до 79 години ќе сочинуваат 17 отсто од вкупното население на ЕУ, во споредба со 15 отсто на почетокот на 2022 година. двојно, од 6 на 15 отсто.
Од друга страна, процентот на деца и млади луѓе (на возраст од 0 до 19 години) се очекува да се намали од 20 проценти во 2022 година на 18 проценти до 2100 година. Слично, уделот на работоспособните луѓе (на возраст од 20-64 години години) се предвидува да се намали од 59 проценти на 50 проценти.
Во ЕУ, очекуваниот животен век при раѓање рапидно се зголеми во текот на изминатиот век, од 69 години во 1960 година на 80,1 година во 2021 година.
ЕУ тоа го припишува на неколку фактори, вклучувајќи го и намалувањето на смртноста на доенчињата, зголемувањето на животниот стандард, подобрениот начин на живот, подоброто образование и напредокот во здравството и медицината.
Сепак, по пандемијата, индикаторот се намали од 81,3 во 2019 година на 80,4 години во 2020 година и 80,1 во 2021 година. Само четири земји-членки на ЕУ не забележаа намалување на нивниот просечен животен век: Данска, Естонија, Финска и Кипар.
Работоспособното население, дефинирано како оние на возраст од 15 до 64 години, сочинува над 64 отсто од населението во ЕУ, според податоците од 2021 година. Над 10 отсто од населението на ЕУ е на возраст меѓу 15 и 24 години, над 32 отсто се на возраст меѓу 25 и 49 години и речиси 21 отсто се на возраст меѓу 50 и 64 години.
Во 2021 година, средната возраст на населението на ЕУ беше 44,1 година, што е повеќе од 41,6 години во 2011 година. Оваа средна возраст се очекува дополнително да се зголеми на 48,8 години во 2100 година. Тоа значи дека половина од населението на ЕУ ќе биде постаро од 48,8 години, додека другата половина ќе биде помлада.
Во 2021 година, Кипар имаше најниска средна возраст од 38 години, а Италија имаше највисока, со 47,6 години.
