Германија и Норвешка ќе градат голем водороден гасовод

Германија само што направи чекор поблиску до изнаоѓање на долгорочна, позелена замена за рускиот природен гас и јаглен. Германскиот производител на електрична енергија RWE (RWEOY) и норвешката државна енергетска компанија Equinor во четвртокот ги објавија плановите за изградба на електрани на водород во Германија во следните неколку години, како и голем гасовод меѓу двете земји за да ги нахранат.

Договорот, кој сè уште не е правно обврзувачки, е дел од напорите на Германија постепено да ги укине сите електрани на јаглен до 2030 година и да го декарбонизира нејзиниот енергетски сектор. Берлин драматично се оддалечи од Русија како извор на енергија од нејзината инвазија на Украина и треба да најде сигурни алтернативни снабдувачи. „Преку оваа соработка ќе ја зајакнеме долгорочната енергетска безбедност за водечката индустриска земја во Европа“, рече во заедничката изјава Андерс Опедал, извршен директор и претседател на Equinor.

Електраните, во заедничка сопственост на RWE и Equinor, првично ќе работат на природен гас произведен во Норвешка пред да преминат во „син“ водород, исто така произведен во Норвешка со природен гас и испумпуван преку подводниот гасовод, велат компаниите.

Повеќе од 95% од јаглерод диоксидот испуштен за време на производството на водород ќе биде заробен и складиран под морското дно, додаваат тие. Equinor планира да развие капацитет за производство на „син“ водород од 2 гигавати до 2030 година. Крајната цел е да се генерира таканаречен „зелен“ водород со користење на обновлива енергија произведена од офшор фарми со ветерници, рекоа тие, без да наведат целни датуми.

Европската Унија има цел да изгради капацитет за производство на водород од обновливи извори од 40 гигавати до 2030 година. „Постои итна потреба за брзо засилување на водородната економија“, рече во изјавата Маркус Кребер, извршен директор на RWE. „Синиот водород во големи количини може да направи почеток, со последователна конверзија во снабдување со зелен водород“.

Компаниите не наведоа колку електрани имаат намера да изградат, ниту колку вредноста на нивните заеднички инвестиции.

Норвешка сега е најголемиот снабдувач на природен гас во Европа, според официјалната статистика на ЕУ. Откако Русија почна да го намалува својот извоз во блокот како одмазда за европските санкции поради војната во Украина, нордиската земја го зголеми сопствениот извоз за да помогне да се пополни празнината. „Во средината на енергетската криза, гледаме колку е важна Норвешка како сигурен снабдувач на гас за Европа, но гледаме и колку е клучно побрзо да се префрлиме на повеќе обновлива енергија“, изјави норвешкиот премиер Јонас Гар Стоере за новинарите во Осло во четвртокот, според извештајот на Ројтерс.

Непосредно пред Русија да ја нападне Украина кон крајот на февруари, Германија се откажа од плановите за користење на гасоводот Северен тек 2, кој беше изграден од Гаспром за да испорача до 55 милијарди кубни метри природен гас годишно – или повеќе од половина од годишната потрошувачка на Германија.

Во следните месеци, Русија драматично го намали протокот на природен гас преку гасоводот Северен тек 1. Протоците на тој гасовод целосно престанаа во август кога се затвори поради поправки. Не се отвори повторно.

И двата цевководи беа погодени еден месец подоцна од серија експлозии. Данска и Шведска рекоа дека инфраструктурата била намерно цел, а шведската служба за безбедност соопшти дека не може да се исклучи „дека зад тоа стои странска сила“.

Сомнежот падна врз Русија како единствениот актер во регионот за кој се верува дека има способност и мотивација намерно да ги оштети гасоводите. Кремљ негираше дека ги нападнал гасоводите. По експлозиите, НАТО вети дека ќе спроведе „обединет и решителен одговор“ доколку се покаже дека штетата е намерна.