Аналитика
Цените на гаражните простори во Србија некаде веќе го достигнуваат нивото на луксузни недвижности, додека простор во подземна гаража може да чини повеќе од гарсониера. Разликите помеѓу градовите и локациите се огромни, па така, во текот на минатата година, цените на гаражните простори во Србија значително варираа – од само 425 евра во Ниш до дури 73.000 евра во Врачар, општина во Белград, каде што е регистрирана најскапата трансакција во таа категорија, според податоците на Републичкиот геодетски завод (РГЗ) на Србија.
Минималната цена на гаража во Нови Сад е 1.000 евра, а максималната цена 35.900. Во Нови Пазар, цената се движи од 1.700 до 18.000 евра, додека во Панчево се движи од 400 до 20.000 евра. Лозница и Суботица бележат цени кои се движат од 850 до 15.200, односно од 1.000 до 15.000 евра.
Пазарот на гаражни простори (гаражен простор во зграда, гаражен простор во зграда или во посебни гаражи и паркинг простор надвор од зградата) во Србија бележи континуиран раст во последните години, како во однос на бројот на продадени единици, така и во однос на цените, кои во некои белградски општини го достигнаа нивото на станови со помала квадратура.
Во вкупните трансакции со недвижности во текот на 2024 година, гаражите имаа удел од 9,5 проценти.
Според податоците од Катастарот на недвижности на град Белград, во 2024 година биле склучени 15.538 договори за продажба на гаражни простори, што е за 6.124 гаражи повеќе отколку во 2020 година, кога биле завршени 9.414 трансакции. Практично, за четири години, бројот на продадени гаражни простори се зголемил за повеќе од 65 проценти.
Најголем скок на бројот на договори за продажба на гаражен простор се случил во 2021 година. Во споредба со 2020 година, кога биле продадени 9.914 гаражи, во 2021 година биле продадени 14.554 гаражи, а во 2022 година дури 17.861 гаражи.
Милош Митиќ, директор на агенцијата „Сити експерт“, која се занимава со трговија и изнајмување недвижности, вели дека постојат две клучни причини за растот на сообраќајот во гаражни простори.
СО КУПЕН СТАН ОБИЧНО ОДИ И ГАРАЖА
„Првата е поврзана со растот на прометот на станови, првенствено во новоградбите, што во моментов има примат на пазарот. Практично, секој промет на стан во новоградба повлекува продажба на гаражи. Многу често, инвеститорите ги условуваат купувачите да купат гаража заедно со станот. Според податоците што ги имаме, 90 проценти од купените гаражи се веднаш до становите во новоградба“, прецизира Митиќ за „Блумберг Адриа“.
Според него, втората причина е поширокиот општествен контекст – едноставно, има сè повеќе автомобили.
„Сè поголем е бројот на семејства кои имаат две или повеќе возила. Во Белград, поточно, има премногу гужва и градот воопшто расте, па затоа нема доволно простор луѓето да паркираат во близина на зградите, па гаражата повеќе не е луксуз, туку неопходност. Секој што сака нормален секојдневен живот е практично принуден да обезбеди барем едно гаражно место, а често и две“, додава Митиќ.
Во последните четири години, цените исто така експлодираа. Вкупната вредност на пазарот на гаражи и гаражен простор во 2024 година изнесуваше 187.415 милиони евра, што е удел од 2,5 проценти во вкупната вредност на пазарот на недвижности. Иако годината зад нас не донесе значителна стапка на промена на бројот на договори за продажба во споредба со 2023 година, кога беа продадени 15.523 гаражи, таа донесе стапка на промена на вредноста од 7,5 проценти.
Белград има најголем удел во вредноста на прометните гаражни простори со 66 проценти удел.
Најскапата гаража во 2020 година во Белград е купена во Нов Белград и е платена 38.025 евра, додека минатата година шампионската титула ја освои најскапата гаража во Врачар, за која купувачот плати 73.000 евра.
Над 50.000 гаражи беа продадени и во 2023 година, најскапата во Стариот град за 63.000 евра, но слични суми мораа да платат за гаражен простор и станарите во зградите на Београска 21 и Катаниќева 10, како и во зградата Белгравија на Господар Јованова.
„Ова се крајности што можат да се избројат на прсти, но зголемувањето на побарувачката логично води кон зголемување на цените. Работите исто така не се евтини. Ископувањето подземна гаража во центарот на Белград е исклучително скапо. Инвеститорите кои продаваат гаражи за 10.000-15.000 евра на периферијата на градот го прават тоа практично без профит, само за да ги покријат трошоците, бидејќи се условени од градежната дозвола да изградат 1,1 паркинг места по стан“, вели Митиќ.
Во Белград, според него, за гаража во центарот, во просек, потребно е да се издвојат помеѓу 25.000 и 35.000 евра, а цените се резултат на „барањето на пазарот и цената на работите“.
„Кога на тоа ќе додадете ДДВ од 20 проценти, гаражата воопшто не е евтина. Но, како што покажуваат статистиките, таа сè уште се тргува. Ова значи дека луѓето едноставно го ценат своето време сè повеќе и повеќе и не сакаат да поминат 15 минути барајќи паркинг место во близина на зградата, а во повеќето случаи не го наоѓаат. Стандардот е зголемен, па секој што треба да плати 4.000-5.000 евра за квадратен метар од нова зграда може да купи и гаража за 30.000“, вели Митиќ.
ДАЛИ ГАРАЖАТА Е ПРОФИТАБИЛНА ИНВЕСТИЦИЈА?
Иако прометот на гаражите се зголеми за повеќе од 60 проценти за четири години, за разлика од становите, оваа купување ретко е инвестиција.
„Во суштина, гаражата може да биде добра инвестиција, бидејќи таму нема многу инвестиции, но реално месечната заработка е многу мала. Ако купите гаража за 20.000 евра и ја изнајмувате за 100 – 150 евра месечно, тоа не може да се спореди со инвестиција во стан што носи 1.000 евра месечно. Мислам дека вниманието на купувачите на инвестиции ќе продолжи да биде насочено кон станови, покрај што ќе купат и гаража, како функционален додаток“, објаснува тој. Митиќ додава:
„Можеби во иднина, ако во центарот на Белград се изградат специјализирани јавни гаражи што се издаваат под кирија на час, тоа може да биде посериозен бизнис модел. Но, во моментов – тешко.“
