Аналитика
Европската Централна Банка се обидува да ги смири стравувањата од должничка криза со ветување „флексибилност“ во управувањето со огромниот биланс на состојба и нови начини за намалување на стресот на многу задолжените земји како Италија и Грција со зголемувањето на каматните стапки.
На својот редовен состанок минатата недела, ЕЦБ ги потврди плановите за зголемување на стапките за 25 базични поени во јули – нејзино прво зголемување во последните 11 години – за да се справи со инфлацијата и рече дека може да следи поголем пораст во септември доколку е потребно. Исто така, соопшти дека ќе престане да купува европски државни обврзници.
Тие планови нагло ги зголемија трошоците за задолжување во земјите во јужна Европа, што доведе до повици до централната банка да обезбеди повеќе детали за тоа како предлага да се спречи фрагментацијата на пазарот на обврзници во еврозоната.
Како одговор на острата пазарна распродажба, која ги оживеа сеќавањата на должничката криза во регионот пред повеќе од една деценија, ЕЦБ одржа ретка, непланирана средба во средата.
Таа вети дека ќе распореди пари од доспеаните обврзници што ги купи како дел од програмата за купување вонредни состојби за пандемијата, или PEPP, за да го ублажи притисокот. „Управниот совет одлучи дека ќе примени флексибилност во реинвестирањето на откупите што доспеваат во портфолиото на PEPP, со цел да се зачува функционирањето на механизмот за пренос на монетарната политика“, се вели во соопштението по вонредниот состанок.
Јазот меѓу приносите на 10-годишните германски и италијански државни обврзници е највисок од март 2020 година на почетокот на оваа недела, според Tradeweb. Распространетоста меѓу германските и грчките обврзници исто така се прошири неодамна. Приносите на 10-годишните италијански обврзници малку се намалија по веста за итниот состанок на ЕЦБ, паѓајќи на нешто под 4% од 4,3% во вторникот, според Capital Economics.
„Внимателно соопштената стратегија на ЕЦБ беше да го прекине купувањето на средства, а потоа да ги зголеми стапките, почнувајќи со мали зголемувања и забрзувајќи доколку е потребно“, рече стратегот на Сосиете Женерал, Кит Јукес. „Оваа стратегија денес е во секакви неволји.
ПАНИКА НА ПЕРИФЕРИЈАТА
На крајот на 2021 година, Грција имаше највисок сооднос долг кон БДП во Европа од 193%. Италија е следна со 151%. Но, Европа е во подобра форма отколку што беше минатиот пат кога ЕЦБ ги зголеми стапките во 2011 година. Економијата на Грција, особено, ги надмина очекувањата за раст и има поволни услови за долгот што го прави отплатата помалку загрижувачка.
Но, тоа не е случај во Италија, која ќе треба побрзо да ги рефинансира своите обврски и каде растот се одолговлекува. „Италија не направи доволно сериозни реформи“, рече Холгер Шмидинг, главен економист во Беренберг банка.
И превирањата на пазарот на обврзници од состанокот на ЕЦБ минатиот четврток, предизвикаа притисок врз банката. „Со сеќавањата на европската должничка криза сè уште свежи, инвеститорите прашуваат како и под кои околности претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард би го исполнила ветувањето … да дејствува против „прекумерната фрагментација“ доколку е потребно по завршувањето на нето купувањето средства“, Шмидинг напиша во белешката во средата со наслов „Паника на периферијата: Време е ЕЦБ да ја покаже својата рака“.
Федералните Резерви на САД исто така се состануваат во среда за да разговараат за каматните стапки и се очекува да ги зголеми стапките во САД за три четвртини од процентниот поен, нешто што не го направило од 1994 година. Како и ЕЦБ, таа се соочува со огромен предизвик во обидот да ги зголеми стапките и да ги повлече долгогодишните стимулации без да предизвика рецесија. Но, треба да земе предвид само една економија. „Дополнителниот предизвик за ЕЦБ е тоа што нејзините политики влијаат на трошоците за позајмување во 19 економии со различни фундаменти“, коментира Шмидинг.
