Европа бара гас од Африка како алтернатива на Русија

Резервите на природен гас во Африка се огромни, а земјите како Алжир имаат гасоводи поврзани со Европа, но извозот останува низок. Новиот проект за течен природен гас во близина на западниот брег на Африка можеби е само 80 отсто изграден, но веќе изгледите за нов снабдувач на енергија ги привлекоа лидерите на Полска и Германија да им појдат во посета.

Локации во близина на крајбрежјето на Сенегал и Мавританија се очекува да содржат околу 425 милијарди кубни метри гас, пет пати повеќе од она што Германија, зависна од гас, користела во цела 2019 година. Но, производството не се очекува да започне до крајот на следната година.

Тоа нема да помогне да се реши енергетската криза во Европа, предизвикана од руската војна во Украина. Сепак, Гордон Бирел, извршен директор на ко-развивачот на проектот БП, вели дека развојот „не може да биде дојден во подобро време“ бидејќи Европа се обидува да ја намали зависноста од рускиот природен гас за напојување фабрики, производство на електрична енергија и греење на домовите.

„Актуелните светски настани ја покажуваат виталната улога што [течниот гас] може да ја игра во поткрепувањето на енергетската безбедност на нациите и регионите“, рече тој на состанокот во енергетската индустрија во Западна Африка минатиот месец.

Додека резервите на природен гас во Африка се огромни и северноафриканските земји како Алжир имаат гасоводи веќе поврзани со Европа, недостатокот на инфраструктура и безбедносните предизвици долго ги спречуваат производителите во другите делови на континентот да го зголемат извозот.

Етаблираните африкански производители склучуваат договори или ја намалуваат употребата на енергија за да имаат повеќе да продаваат за да ги подобрат своите финансии, но некои лидери предупредуваат дека на стотици милиони Африканци им недостига струја и потребни се залихи и за дома.

АФРИКА ИМА ПОТЕНЦИЈАЛИ НА ГОЛЕМ ИЗВОЗНИК

Нигерија ги има најголемите резерви на природен гас во Африка, вели Хорациус Егуа, портпарол на министерот за нафта, иако сочинува само 14 отсто од увозот на течен природен гас во Европската Унија, или ЛНГ, што доаѓа со брод. Проектите се соочуваат со ризик од кражби на енергија и високи трошоци. Други перспективни земји како Мозамбик открија големи резерви на гас но, тие проекти се одложени поради насилство од вооружени групи.

Европа се обидува да обезбеди алтернативни извори бидејќи Москва го намали протокот на природен гас во земјите на ЕУ, предизвикувајќи зголемени цени на енергијата и растечките очекувања за рецесија. 27-члената ЕУ, чии министри за енергетика се состануваат оваа недела за да разговараат за ограничувањето на цената на гасот, се подготвува за можноста за целосно прекинување на Русија, но сепак успеа да ги пополни резервите на гас до 90 проценти.

Европските лидери се собраа во земји како Норвешка, Катар, Азербејџан и особено оние во Северна Африка, каде што Алжир има гасовод што води до Италија, а друг до Шпанија.

Додека претходниот договор и дозволи на најголемата италијанска енергетска компанија да започне со производство на две алжирски наоѓалишта на гас оваа недела, не беше јасно кога ќе започнат тековите од јулскиот договор, бидејќи немаше специфики, велат аналитичарите.

ФОСИЛНИ ГОРИВА НАМЕСТО РЕЗЕРВИ НА ГАС

Африканските лидери како сенегалскиот претседател Меки Сал сакаат нивните земји да заработат од овие проекти дури и кога се одвратени да бараат фосилни горива. Ниту тие не сакаат да извезуваат се – околу 600 милиони Африканци немаат пристап до електрична енергија. „Легитимно, фер и правично е Африка, континентот кој најмалку загадува и заостанува во процесот на индустријализација да ги искористи своите расположливи ресурси за да обезбеди основна енергија, да ја подобри конкурентноста на својата економија и да постигне универзален пристап до електрична енергија“, изјави Сал пред Генералното собрание на ОН минатиот месец.

Алжир е главен снабдувач – тој и Египет учествуваа со 60 отсто од производството на природен гас во Африка во 2020 година – но тој не може да го надомести рускиот гас за Европа во оваа фаза, рече Махфуд Кауби, професор по економија и специјалист за енергетски прашања на Универзитетот во Алжир.

„Русија има годишно производство од 270 милијарди кубни метри [9,5 трилиони кубни стапки] – тоа е огромно“, рече Кауби. „Алжир е 120 милијарди кубни метри [4,2 трилиони кубни стапки], од кои 70,50 отсто се наменети за потрошувачка на внатрешниот пазар“.

Оваа година, се предвидува дека Алжир ќе има извоз од 31,8 милијарди кубни метри, според Том Пурди, аналитичар за гас за Европа, Блискиот Исток и Африка во S&P Global Commodity Insights. „Клучната грижа овде го опкружува нивото на зголемување на производството што може да се постигне и влијанието што може да го има домашната побарувачка“ со оглед на тоа колку гас Алжир користи дома, рече Пурди.

Египет без пари, исто така, бара да извезе повеќе природен гас во Европа, дури и регулирање на климатизацијата во трговските центри и светилките на улиците за да заштеди енергија и наместо тоа да го продава.

Премиерот Мостафа Мадбули рече дека Египет се надева дека ќе донесе дополнителни 450 милиони долари месечно во странска валута со пренасочување на 15 отсто од домашната употреба на гас за извоз, објавија државните медиуми.

Повеќе од 60 отсто од потрошувачката на природен гас во Египет сè уште се користи од електраните за да се одржи земјата во функција. Поголемиот дел од неговиот ЛНГ оди на азиските пазари.

Со нов, тристран договор, Израел ќе испрати повеќе гас во Европа преку Египет, кој има капацитети да го течни за извоз по морски пат. ЕУ рече дека ќе им помогне на двете земји да го зголемат производството и истражувањето на гас.

Во Нигерија, амбициозните планови допрва треба да дадат резултати и покрај долгогодишното планирање. Земјата извезе помалку од 1 процент од огромните резерви на природен гас минатата година.

Предложениот гасовод долг 4.400 километри кој би го однел нигерискиот гас до Алжир преку Нигер е во застој од 2009 година, главно поради неговата проценета цена од 13 милијарди долари.

Многумина стравуваат дека дури и ако е завршен, гасоводот Транс-Сахара ќе се соочи со безбедносни ризици како нафтоводите во Нигерија, кои се под чести напади од вооружени групи и вандали. Истите предизвици ќе го попречат зголемениот извоз на гас во Европа, рече Олуфола Вусу, експерт за нафта и гас од Лагос.

„Ако ја погледнете реалноста на теренот – прашањата што се поврзани со кражбата на сурова нафта – и другите почнуваат да ја доведуваат во прашање нашата способност да испорачуваме гас на Европа“, рече тој. Вусу повика да се продолжи со ЛНГ, нарекувајќи ја „најпрофитабилната“ стратегија за гас досега.

Дури и тоа не е без проблеми: во јули, шефот на Nigeria LNG Limited, најголемата компанија за природен гас во земјата, рече дека нејзината фабрика произведува само 68 отсто од капацитетот, главно поради тоа што нејзините операции и заработка биле задушени од кражба на нафта.

На југ, Мозамбик треба да стане главен извозник на ЛНГ откако беа пронајдени значителни наоѓалишта долж брегот на Индискиот Океан во 2010 година. Француската TotalEnergies инвестираше 20 милијарди долари и започна со работа за извлекување гас што ќе се течни во фабриката што ја градеше во Палма , во северната провинција Кабо Делгадо. Но, насилството од вооружените групи ја принуди TotalEnergies на неодредено време да го прекине проектот минатата година. Мозамбичките власти ветија дека ќе ја обезбедат областа Палма за да овозможат обновување на работите.

Италијанската компанија Ени, во меѓувреме, продолжи со плановите за испумпување и втечнување на некои од нејзините наоѓалишта на гас откриени во Мозамбик во 2011 и 2014 година.  Тоа е првиот пловечки капацитет за ЛНГ во длабоките води во близина на Африка, рече Ени, со капацитет за втечнување гас од 3,4 милиони тони годишно.

Платформата го вади својот прв гас од 2 октомври, според Africa Energy, а првата пратка се очекува да замине за Европа во средината на октомври.