Аналитика
Реформите на енергетскиот пазар вклучуваат оданочување на енергетските компании и одвојување на цените на гасот од вкупните сметки за електрична енергија.
Урсула фон дер Лајен, претседателката на Европската Комисија, претстави законски предлог за наметнување неочекувани давачки во вредност од 140 милијарди евра за енергетските компании, во обид да се намалат ефектите од зголемените цени на гасот и електричната енергија што им се закануваат на економиите и домаќинствата оваа зима.
Во својот говор за состојбата на Европската Унија, обраќајќи се на пленарната сесија на Европскиот парламент во Стразбур, фон дер Лајен ја истакна структурната реформа на европскиот енергетски пазар кој е под сериозен притисок по руската инвазија на Украина, пишува Ројтерс. „Во овие времиња, профитот мора да се подели и да се канализира на оние на кои им е најпотребно“, рече фон дер Лајен, објаснувајќи дека плаќањето сметки стана „извор на вознемиреност за милиони бизниси и домаќинства“ откако цените на бензинот се зголемија за 10 пати во изминатите две години.
Нејзиниот говор дојде откако Русија претходно овој месец рече дека нема повторно да го отвори својот главен гасовод Северен тек 1 за снабдување на Европа – последно во низата намалувања на снабдувањето, за кои Москва ги обвинува западните санкции воведени поради нејзината инвазија на Украина.
Европската комисија предлага ограничување на приходите на компаниите кои произведуваат електрична енергија по ниски трошоци, што „ќе собере повеќе од 140 милијарди евра за земјите-членки за директно да го амортизираат ударот“, тврди фон дер Лајен. Компаниите за фосилни горива, исто така, ќе мора да дадат „кризен придонес“ поради нивниот „огромен профит“, додаде таа од францускиот град.
Министрите за енергетика на ЕУ треба да се состанат на 30 септември за да разговараат за предлозите на Комисијата.
Нацрт-законот ќе воведе ограничување на приходите од 180 евра по мегават час (MWh) на компаниите кои произведуваат електрична енергија од поевтини извори од гасот, вклучувајќи обновливи извори, нуклеарни или јаглен.
Како важна разлика од нејзините претходни предлози, Фон дер Лајен се откажа од идејата за ограничување на цената на природниот гас, но вети дека „ќе продолжи да работи на пониски цени на бензинот“. „Мораме да го разврземе доминантното влијание на гасот врз цената на електричната енергија“, рече таа, предлагајќи наместо „длабока и сеопфатна реформа на пазарот на електрична енергија“.
Цените на струјата во ЕУ нагло пораснаа поради високите цени на бензинот, бидејќи цените на струјата се одредуваат според најскапиот извор на енергија потребен за негово производство.
Томас О’Донел, предавач на Факултетот за управување во Херти, го опиша предлогот на фон дер Лајен како „совршена смисла“ како „мерка за време на војната“. „Ако ви треба повеќе електрична енергија, купувате гориво со највисока цена, а во моментов тоа е природен гас“, изјави тој за Ал Џезира. „Тоа е астрономски висока, така што ја зголемува цената на целата електрична енергија и сите компании ја добиваат таа висока цена“.
Европската Комисија сака да го „одземе тоа, особено од нуклеарните и обновливите компании, и да го дистрибуира до потрошувачите кои треба да ги платат овие високи цени – а исто така и до одредени компании кои се под закана да банкротираат“, рече О’Донел. Нацрт-предлогот на ЕУ, исто така, повика на задолжителна цел за земјите да ја намалат потрошувачката на електрична енергија оваа зима, со цел да се обезбеди Европа да има доволно гориво за да ги издржи постудените месеци.
Во својот говор, фон дер Лајен, исто така, рече дека Европската Комисија ќе одобри привремена државна помош за европските бизниси за да се балансираат ефектите од нестабилните енергетски пазари.
Обраќајќи се на поширокиот контекст на предизвиците за европската економија, таа истакна дека блокот мора да обезбеди сопствено снабдување со литиум и други елементи од ретки земји бидејќи „наскоро тие ќе станат поважни од нафтата и гасот“.
