ДО 2080 ГОДИНА СВЕТОТ ЌЕ ОСТАНЕ БЕЗ БАНАНИ, предупредува најнова студија за влијанието на климатските промени врз најбараното овошје на светот

Неодамнешна студија открива дека речиси две третини од областите каде што се одгледуваат банани во Латинска Америка и Карибите може да станат несоодветни за производство на банани до 2080 година поради ефектите од климатската криза, пренесуваат светските медиуми. Според извештајот објавен од меѓународната организација за помош и развој „Кристијан Еид“, зголемените температури, екстремните временски настани и штетниците предизвикани од климата веќе влијаат врз производството на банани во земји како Гватемала, Костарика и Колумбија.

Бананата е најконзумираното овошје во светот и е четвртата најважна прехранбена култура во светот по пченицата, оризот и пченката. Над 400 милиони луѓе се потпираат на бананите за до 27 проценти од нивните дневни калории.

Но, овошјето станува сè поранливо. Повеќето извезени банани доаѓаат од една клонирана сорта, Кавендиш, што ги прави особено подложни на болести.

Екстремните временски услови, сушата, поплавите и габичните заболувања поврзани со климата се уништувачки за насади на банани, особено во Латинска Америка и Карибите, кои сочинуваат 80 проценти од глобалниот извоз на банани. Една таква болест, Fusarium Tropical Race 4, веќе ги уништи плантажите во делови од Азија и Латинска Америка и се шири поради зголемувањето на температурите и зголемените поплави. Друга болест, Black Leaf Streak, која напредува во топли и влажни услови, може да ги намали приносите на банани за 80 проценти.

Земјоделците се соочуваат не само со неуспешни берби, туку и со изложеност на штетни пестициди, кои често се користат за заштита на монокултурните плантажи од штетници и болести.

Во отсуство на итна акција, 60 проценти од најсоодветните области за одгледување банани во регионот би можеле да станат необработливи до 2080 година, според извештајот на добротворната организација Christian Aid.

„Климатските промени ги убиваат нашите посеви. Мојата плантажа умира“, изјави Аурелија Поп Шо, одгледувач на банани во Гватемала, за добротворната организација. „Немаме приход затоа што не можеме да продадеме ништо. Во минатото имаше предвидување дека ова ќе се случи во иднина, но се случи порано.“

Christian Aid повика на итна акција од побогатите земји за намалување на емисиите на јаглерод и обезбедување финансирање за климатски промени за поддршка на земјоделците во ранливите земји.

Исто така, препорача премин кон отпорно, одржливо одгледување банани, вклучително и инвестиции во сорти отпорни на суша, подобрено наводнување и практики за фер трговија.

„Одгледувачите на банани се соочуваат со сè понеизвесни услови како последица на климатските промени“, изјави Холи Вудвард-Дејви од кампањата „Банана линк“. „Без системски промени, ризикуваме да бидеме сведоци на уништување на бананата Кавендиш“.

Осаи Оџиго од „Кристијан еид“ изјави: „Треба да се освестиме за опасноста што ја претставуваат климатските промени за оваа витална култура. Животот и егзистенцијата на луѓето кои не направиле ништо за да ја предизвикаат климатската криза се веќе под закана“.
Добротворната организација ги повика потрошувачите да ги поддржат одгледувачите на банани со избирање на фер-трговија и органски банани, кои поддржуваат подобри приходи и ја намалуваат употребата на хемикалии.

На земјите им се врши притисок да ги користат ажурираните национални климатски планови за оваа година според Парискиот договор за да се забрза намалувањето на емисиите и да се обврзат на фер придонеси кон климатската адаптација.

(Фото: Kenya News, LinkedIn)