Аналитика
Групата на пазари во развој БРИКС ја засилува својата понуда за поголемо глобално влијание, чувствувајќи момент да капитализира од расцепканиот светски поредок за да ги изгради своите редови надвор од Бразил, Русија, Индија, Кина и Јужна Африка.
Министрите за надворешни работи од земјите на БРИКС кои ќе се состанат во текот на два дена во Кејптаун, почнувајќи од четврток, ќе им се придружат колеги од земји како Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати, Египет и Казахстан. На дневен ред е проширувањето, при што дури 19 земји се стремат да се приклучат и потенцијалното воспоставување на заедничка валута.
Неколку дена пред состанокот, Венецуела, исто така најави дека сака да се приклучи на земјите на БРИКС, што беше поздравено од Кина и другите членки на групацијата. Бангладеш и ОАЕ се приклучија во 2021 година, додека Египет стана членка во февруари. Сега Саудиска Арабија разговара за членство. „Подготвени сме да прифатиме нови партнери- истомисленици во големото семејство на БРИКС“, коментираше портпаролот на кинеската влада на вчерашната прес-конференција.
Собирот, кој е претходник на самитот на шефовите на држави на БРИКС од 22 до 24 август во Јоханесбург, ќе ги покаже целите на блокот да се етаблира како сериозна економска и политичка сила. Доаѓајќи во време на засилени тензии меѓу Вашингтон и Пекинг, разговорите, исто така, веројатно ќе ја разгорат западната загриженост дека групата се движи да стане противтежа на САД и Европската унија.
Веќе, членовите одбија да им се придружат на Групата Г7 во осуда на Русија за инвазијата на Украина. Целите за проширување и заедничка валута се цели што ги поддржува Кина, а најмалку двајца од учесниците во земјата во Кејптаун – Иран и Куба – се предмет на економски казни од САД.
Бразилскиот претседател Луис Инасио Лула да Силва се залага за употреба на заедничка валута и го испраќа својот министер за финансии Фернандо Хадад да присуствува на состанокот на Новата банка за развој, заемодавачот со седиште во Шангај, создаден од земјите на БРИКС, за да лобира за помош за соседната Аргентина, која се бори со економски потескотии.
Пристапувањето на Ријад во БРИКС ќе ги зајакне обидите на престолонаследникот Мохамед бин Салман да ја диверзифицира економијата на својата нација, напор што ја купи многу поблиску до Русија и Кина во последниве години. Кина е најважниот купувач на нафта во кралството, додека се потпира на односите со Русија за да помогне да се поддржат цените на суровата нафта преку ОПЕК +.
За регионот на Персискиот залив, приклучувањето кон главните трговски блокови има смисла бидејќи земјите се обидуваат да ги прошират трговските врски и да се развијат како глобални транзитни центри, рече лице запознаено со размислувањата во Заливот. Плановите за приклучување се работеа некое време и забрзано се гради кон оваа точка, рече лицето.
Акронимот БРИК беше измислен во 2001 година од Џим О’Нил, тогаш главен економист на Goldman Sachs Group Inc., за да се истакне брзата економска експанзија на тие земји. Јужна Африка беше поканета да се приклучи во 2010 година, но БРИКС не успеа да ја подобри својата тежина како група и покрај тоа што нејзините членови претставуваат повеќе од 42% од светското население и сочинуваат 23% од глобалниот бруто домашен производ и 18% од трговијата, давајќи им доверба на барањата за поголемо влијание.
Изгледите за додавање повеќе членки првпат се појавија на минатогодишниот самит во Кина и 13 земји официјално побараа да се приклучат, а најмалку шест други изразија интерес.
Сепак, иако сите сегашни членки го поддржаа концептот, Индија сака да се постигне договор за процесот за да се осигура дека Кина и нејзините сојузници не јс оставаат настрана, според луѓе запознаени со материјата кои зборуваа под услов да останат анонимни. О’Нил, кој се залага за проширување на групата, повика на строги критериуми за членство.
Изводливоста на плановите за заедничка валута, исто така, беше дочекана со одреден скептицизам, особено со гувернерот на јужноафриканската централна банка Лесетја Кгањаго, кој предупреди дека создавањето на форма на законско платежно средство најверојатно ќе мора да биде придружено со создавање единствена централна банка.
За Роберт Шрајр, професор по политика на Универзитетот во Кејп Таун, составот на групата нема никаква политичка или економска смисла, при што Кина и Индија се предодредени да бидат геополитички ривали, а бразилската, руската и јужноафриканската економија се потпираат на извозот на стоки, правејќи ги веројатни конкуренти. Таа реалност „исклучува ефективна колективна акција заснована на заеднички интереси, а проширувањето на членството само ќе ги направи овие основни противречности понеуправливи“, рече тој.
Дури и самото домаќинство на состанокот се покажува како трнлив дипломатски потфат за Јужна Африка, која веќе го навлече гневот на САД, нивниот втор по големина трговски партнер, за нејзините блиски врски со Русија. Уште повеќе, земјата домаќин ќе биде обврзана да изврши налог за апсење издаден од Меѓународниот кривичен суд за рускиот претседател Владимир Путин под обвиненија поврзани со војната доколку тој се појави на самитот.
Јужна Африка оваа недела рече дека ќе обезбеди дипломатски имунитет на присутните на двата состаноци на БРИКС, када е најавен и Владимир Путин, како што ја нарече рутинска практика, иако тоа нема нужно да го поништи налогот на Меѓународниот Кривичен суд.
