ДАЛИ Е ЗЕМЈАТА ВО ОПАСНОСТ: Телескопот Џемс Веб откри јато ситни астероиди, ако удрат ќе направат хаос на планетава

Дали Земјата е изложена на ризик? Вселенскиот телескоп Џејмс Веб откри многу мали астероиди во астероидниот појас помеѓу Јупитер и Марс
Астрономите дошле до револуционерно откритие користејќи архивски податоци од вселенскиот телескоп Џејмс Веб (JWST), објави НАСА. Тие идентификуваа неочекувано голем број ситни астероиди во астероидниот појас помеѓу Марс и Јупитер.

Овие мали астероиди, од кои некои се со големина од автобус до неколку стадиони, се значително помали од масивните вселенски карпи кои предизвикаа изумирање на диносаурусите. Сепак, овие помали астероиди претставуваат сериозен ризик бидејќи се судираат со Земјата многу почесто отколку поголемите. Ова ново откритие е од клучно значење за подобрување на следењето на овие потенцијално опасни објекти, кои еден ден би можеле да се приближат до Земјата.

АСТЕРОИДЕН ПОЈАС МЕЃУ МАРС И ЈУПИТЕР

Иако новооткриените астероиди се мали во споредба со огромните вселенски карпи кои ги збришаа диносаурусите, тие сепак имаат моќен удар. Пред една деценија, релативно мал астероид, со големина од само десетици метри, експлодираше над Челјабинск, Русија, ослободувајќи 30 пати повеќе енергија од атомската бомба фрлена врз Хирошима. Овие „декаметарски“ астероиди – именувани по нивната големина од околу 10 метри – се особено загрижувачки затоа што се судираат со Земјата 10.000 пати почесто од поголемите астероиди. Сепак, нивното откривање се покажа како предизвик поради нивната мала големина и ограничувањата на традиционалните методи за откривање астероиди.

За да се надминат тешкотиите при откривање на мали астероиди, астрономите предводени од Џулиен де Вит од MIT развија нов пресметковен метод. Оваа техника користи моќни графички процесорски единици (GPU) за брзо и ефикасно просејување на големи збирки на податоци. Со примена на овој метод на слики од JWST, тие можеа да ги подобрат слабите, брзо движечки објекти како астероиди кои често се губат во бучавата во позадината на далечните ѕвезди.

Со анализа на сликите на системот TRAPPIST-1, кој се наоѓа на околу 40 светлосни години оддалеченост, тимот откри осум претходно познати астероиди и 138 нови астероиди со големина од десетина метри во главниот астероиден појас. Ова откритие ги надмина очекувањата, особено во пронаоѓањето на толку многу мали астероиди, што сугерираше дека астрономите сега користат нова популација на објекти кои претходно не можеа да се забележат со конвенционалните методи.

ШЕСТ ОД АСТЕРИОДИТЕ – СЕРИОЗНА ЗАКАНА ЗА ПЛАНЕТАВА

Помеѓу 138 новооткриени астероиди, шест беа идентификувани како блиски планети туркани во орбити кои би можеле да ги доближат до Земјата. Ова е значајно бидејќи овие астероиди, некогаш изолирани во астероидниот појас, сега имаат траектории кои би можеле да се вкрстат со орбитата на Земјата, што ги прави потенцијални закани за нашата планета. Откривањето на овие астероиди ја нагласува важноста од континуирано истражување и набљудување за да се следи нивното движење и да се утврди дали некој може да претставува опасност во иднина.

Телескопот Џемс Веб се покажа како идеална алатка за откривање мали астероиди, благодарение на неговите остри инфрацрвени способности. За разлика од традиционалните истражувања кои се потпираат на видливата светлина, која може да биде слаба и тешко да се открие од далечни објекти, телескопот може да ги сними топлинските емисии на астероидите, кои се многу посветли и полесни за забележување. Овој иновативен пристап им овозможува на астрономите да ги идентификуваат дури и најслабите астероиди во астероидниот појас, проширувајќи го нашето разбирање за популацијата на помалите астероиди.

Овој нов метод за откривање астероиди отвора можност за идентификување на астероиди со дијаметар од 10 метри, што е значаен напредок во проучувањето на малите вселенски карпи. Во иднина, натамошните набљудувања со JWST, заедно со други напредни телескопи како опсерваторијата Vera C. Rubin во Чиле, ќе продолжат да ја подобруваат нашата способност за откривање и следење мали астероиди. Опсерваторијата Вера Ц. Рубин, која треба да започне со работа следната година, ќе ја користи најголемата дигитална камера во светот за фотографирање на јужното небо секоја вечер, потенцијално идентификувајќи до 2,4 милиони астероиди во првите шест месеци.

ДАЛИ СМЕ ПОДГОТВЕНИ ЗА ОДБРАНА?

Новооткриената способност за откривање мали астероиди на многу поголеми растојанија е критичен чекор кон подобрување на планетарната одбрана. Со рано откривање на овие објекти, астрономите можат попрецизно да ги следат нивните орбити и да го проценат ризикот од потенцијални влијанија со Земјата. Ова ќе им овозможи на научниците да развијат поефективни стратегии за ублажување на заканите од астероидите, обезбедувајќи подобра подготвеност во случај еден од овие објекти да се најде на судир со нашата планета.

Откривањето на огромна популација на астероиди со големина на десетина метри од страна на вселенскиот телескоп Џејмс Веб отвори ново поглавје во истражувањето на астероидите. Со континуиран напредок во технологијата и методите за откривање, научниците сега се подобро опремени да ги следат овие мали, но потенцијално опасни вселенски карпи, подобрувајќи ја нашата способност да ја заштитиме Земјата од идни удари.