Аналитика
Грција треба да го намали неконтролираното градење и да ги заштити водните ресурси и крајбрежните области ако сака да одржи здрава туристичка индустрија низ планинското копно и островите на плажите, рече омбудсманот на земјата во својот извештај, објавен денес.
Според податоците наведени во извештајот, околу 33 милиони луѓе ја посетиле Грција во рекордната 2023 година, што претставува цели 5 милиони туристи повеќе во споредба со една година порано. Тие се привлечени од нејзините антички археолошки локалитети, тиркизните води на Медитеранот и гарантираното сончево време.
Но, во извештајот, народниот правобранител на Грција предупреди на растечките еколошки ризици и повика на итни реформи.
ТУРИСТИТЕ СЕ ЖАЛАТ: ИМА ПРЕМНОГУ ТУРИСТИ
„Економијата на нашата земја во голема мера се потпира на туризмот што ја прави потребата да се управува на одржлив начин уште поитна“, се вели во извештајот на грчкиот обудсман. Грција не смее „да го исцрпи својот потенцијал, да го троши и да ги прави нашите туристички дестинации неатрактивни со текот на времето“.
Туризмот сочинува повеќе од една четвртина од економското производство, а годишниот приход на речиси 2 милиони Грци произлегува од овој сектор, се вели во извештајот, прв за овој сектор за грчкиот омбудсман од основањето на оваа власт пред повеќе од 25 години.
Приходите се очекува да се зголемат на 21 милијарда евра во 2024 година од 20,5 милијарди евра минатата година – благодет за економијата што излезе од децениската должничка криза.
Миленикот на туристите, фанови на социјалните мрежи – Санторини, мал остров со 15.550 жители – прима повеќе од 5,5 милиони посетители годишно, што е двојно повеќе од бројот на кој беше домаќин во 2012 година, се вели во извештајот. Островот придонесува со 1 милијарда евра годишен приход.
„Во Санторини, дури и туристите се жалат на големиот број туристи“, се вели во извештајот.
„Проблемот е што има толку многу туристи во толку мал радиус, толку мало место, и се чувствувате како градот, центарот на градот, историскиот центар на градот да се префрлиле од делумно туристичко, делумно станбено подрачје во едноставно туристичко подрачје. каде што жителите немаат простор за живеење“, вели Елени Варвициоти, дописничка на Фајненшел Тајмс од Атина. “Во изминатите четири години, во тесната улица на Синтагма, која е главниот плоштад во Атина, многу тесна улица, избројав пет нови хотели кои се отворија. Целата инвестиција е наменета за туристите. Се чувствувате како градот да ја губи душата“, додава Варвициоти.
Се почести се барањата за поголема регулатива за да се ограничи градбата на крајбрежјето и да се забави сечењето на шумите, што создава соодветни услови за поплави. Извештајот, исто така, повика на поголема грижа за водните ресурси во услови на „огромни“ барања за вода за пиење, базени и водни паркови.
„Туризмот е поле каде што недостатокот на визија и стратегија се појавува со посебен интензитет. Искористувањето на јасно управување со туризмот е огромна потреба“, се вели во извештајот.
ГРЦИЈА – ЖРТВА НА СОПСТВЕНИОТ УСПЕХ ВО ТУРИЗМОТ?
Една неодамнешна студија предупреди дека Атина, исто така, достигна точка на заситеност – во овој случај, поради експлозијата на достапноста на Airbnb, која се зголеми за 500 отсто во последните седум години. Студијата се однесуваше на „туристички капацитет“, кој се дефинира како „максимален број што може да посети туристичка дестинација без да предизвика негативни ефекти врз природната, економската и социо-културната средина“. Во Атина, и во многу други жаришта, таа бројка е веќе надмината.
На малиот кикладски остров Санторини, лозарите со години се жалат дека губат земја поради нови хотели, со што го загрозуваат нивниот уникатен производ, неговото вино Асиртико, кое својот сув квалитет го должи на вулканската почва на островот.
На блискиот Иос, конкуренцијата од огромните одморалишта речиси ги уништи некогаш препознатливите мочуришта типични за островот и нивната биолошка разновидност. На Крф, два масивни случувања се закануваат да уништат единствени екосистеми кои за жал не се заштитени со закон. Оштетувањето на животната средина е непоправливо.
Само на Крф, 1,7 милиони туристи пристигнаа по воздушен пат минатата година, без да се сметаат туристите кои се симнуваат од големите крузери, во еднодневни посети Токму овие вторите, всушност, го следат својот водич честопати прашувајќи се дали ова е Дубровник или Ханија.
Веќе е извесно дека недостатокот на севкупен координиран план на крајот ќе го уништи самиот производ што ја сочинува единствената највредна индустрија во Грција. Грција, некогаш почетна точка за демократијата и филозофијата, сега е само дестинација.
Предупредувањата не се слушаат, од истата причина поради која претерано се градат природните убавини на островите: алчноста. Грчкиот туризам сега е жртва на сопствениот успех. Уште во 1960-тите, Лоренс Дарел и Џералд Дарел, кои живееле на Крф во 1930-тите, го гледале „брзото збогатување“ како движечка сила за развој на туризмот.
Околу 20 отсто од националната работна сила е вработена во туризмот, но во жариштата како Крф, Миконос и Санторини, речиси сите, од баби до мали деца, се ангажирани во некој аспект на туризмот од кој зависи нивната егзистенција, во денешно време.
Без туризмот, кој придонесува над 25 отсто од бруто домашниот производ, Грција би била мртва економски. Со туризмот е во опасност од социјална и културна смрт. Како да се заштити и да се одржи квалитетот на животот на луѓето кои постојано живеат во Грција доколку се поттикне неконтролирано проширување на туристичкиот број и туристичко однесување?
КРФ ПО СТАПКИТЕ НА ВЕНЕЦИЈА
Се тврди дека „стратешките“ случувања во Иос, Крф, Парос и Кеа, финансирани од странски инвеститори, се единствениот начин за развој на туризмот. Но, наспроти ваквото инсистирање на огромни странски инвестиции, од страна на локалните луѓе се тврди дека „хипертуризмот е проблематичен избор и изградбата на туризам од големи размери не е еднонасочно решение“, особено за островите.
Крф, како и Венеција, станува негостопримливо место за живеење на сопствениот народ, се жалат локалните жители .Венеција неодамна почна да наплаќа влезна такса – таканаречена туристичка такса – за дневни патници од 25 април до 14 јули. Таксата од пет евра може да се плати еднаш, а овозможува пристап до Венеција и малите острови за целиот ден на венецијанската лагуна. На патниците кои престојуваат во привремени сместувања во таа област ќе им се наплаќа данок во врска со таксите за нивните соби – а оние што не престојуваат во сместувачките места што се справуваат со нивно усогласување ќе треба да носат документација што докажува дека ја платиле таксата.
Крф кој бил под повеќевековна административна власт и влијание на Венеција, денес се почесто размислува да ги следи стапките на италијанскиот туристички гигант, во справувањето со прекумерниот туризам.
Наскоро, се плашат локалците, хомогенизацијата на изгледот и уништувањето на автентичноста ќе ги трансформира Крф, Санторини, Миконос, дури и Атина, во обични дестинации, кои наликуваат една на друга, и кои за повеќето посетители нема да можат да се разликуваат. Освен за остроумните посетители – а, тие се раса на умирање.
Новинар: Југослава Дуковска
