Аналитика
Европските пазари се во центарот на вниманието на неодамнешните конференции на инвеститори, со постојан модел на прилив во текот на изминатите 12 месеци, што е спротивно на одливот од САД.
Како што трговските политики на САД стануваат понепредвидливи под водство на претседателот Доналд Трамп, Европа се појавува како побезбедна и постабилна алтернатива. Повеќе од 100 милијарди долари се влеале во европските акционерски фондови оваа година – тројно зголемување во однос на истиот период во 2024 година – додека американските акционерски фондови претрпеа одлив од речиси 87 милијарди долари, пишува То Вима.
ПОСЛЕДИЦИТЕ ОД ПОТЕЗИТЕ НА ТРАМП СЕ ПОДЛАБОКИ
Со оглед на непредвидливата трговска политика на Трамп, глобалните инвеститори стануваат сè повнимателни кон американската економија – и во исто време, почнуваат да го насочуваат своето внимание кон Европа, особено Германија, најголемата економија на континентот.
Додека американскиот индекс на берзата S&P 500 бележи големи подеми и падови откако Трамп стана претседател на САД во јануари, германскиот индекс DAX со сини чипови постојано расте и сега е за повеќе од 15%.
Покрај тоа, американскиот долар изгуби 10% од својата вредност во однос на еврото, а британската фунта и швајцарскиот франк исто така растат во однос на американската валута.
Јоаким Нагел, претседателот на германската централна банка, Бундесбанк, предупреди за нови турбуленции на глобалните финансиски пазари доколку трговскиот конфликт со САД не се реши.
Зборувајќи на настанот на 14 мај во Мадрид, Нагел рече дека „дисруптивно“ е зборот што му паднал на памет додека го слушал соопштението на Трамп од 2 април за сеопфатни „реципрочни царини“ за многу земји, додавајќи дека потегот предизвикал пад на глобалните акции и слабеење на доларот што ги довело финансиските пазари „блиску до колапс“, пишува Дојче Веле.
Питер Роснер, извршен директор на компанијата за водород H2Apex со седиште во Луксембург, ја илустрира растечката дивергенција. „Инвеститорите во секторот за водород сега се фокусираат повеќе на европскиот пазар поради апсолутната неизвесност и несигурноста при планирањето во САД“, рече тој, осврнувајќи се на проект од 200 милиони евра во Лубмин, Германија. „Рамковните услови во Европа не се идеални, но се стабилни.“
Голем дел од промената се припишува на нестабилниот пристап на претседателот Трамп кон трговијата. Претстојниот рок на 9 јули за нов трговски договор меѓу ЕУ и САД ги вознемири инвеститорите, особено откако Трамп се закани со царини од 50% за сите стоки од ЕУ доколку не се постигне договор. Неговиот досие на издавање сеопфатни извршни наредби, од кои многу подоцна се ревидираат или одложуваат, само го продлабочи чувството на нестабилност.
„САД порано се сметаа за стабилни и пазарно-пријателски настроени“, рече Кристоф Вицке, раководител на канцеларијата за информатички технологии на Дека, како што објави Ројтерс. „Сега постои реален ризик од политичко мешање, а тоа ги тера инвеститорите да се преиспитаат.“
САД ТРЕБА ДА СИ ГО „ЗАТЕГНАТ РЕМЕНОТ“ НА ТРОШЕЊЕ
Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) веќе гледа „знаци на затегнување“ во американската економија поради политиките на Трамп, предупредувајќи во својот Фискален монитор од април 2025 година дека американскиот долг би можел да излезе од контрола.
Во интервју во мај, првиот заменик-управен директор на ММФ, Гита Гопинат, изјави за Фајненшл тајмс дека буџетските дефицити на САД се „преголеми“ и дека Вашингтон треба да се справи со својот „постојано растечки“ долг.
Според Министерството за финансии на САД, Америка сега е оптоварена со долг од над 36 трилиони долари (31,6 трилиони евра) – повеќе од 120% од нејзиниот БДП од минатата година и речиси двојно повеќе од односот долг-БДП на Германија. Во 2025 година, се очекува буџетскиот дефицит на САД да надмине 6,5%, зголемувајќи го долгот.
Германскиот економист Ханс-Вернер Син гледа дека останува малку простор САД да продолжат по својот сегашен фискален пат.
„Американците треба да го стегнат ременот. Овој начин на живот, овој свет на бескрајни трговски центри и малку фабрики, не може да се одржува бесконечно“, изјави за ДВ поранешниот претседател на Институтот ИФО во Минхен.
Резултатот: Европските пазари се во центарот на вниманието на неодамнешните конференции за инвеститори, со постојан модел на прилив во текот на изминатите 12 месеци, во контраст со одливот од САД.
ЕВРОПА – ПОВТОРНО ГОЛЕМА?
Трендот се одразува и во перформансите на берзата. Матичната компанија на Холсим, фокусирана на Европа, забележа скок на цената на акциите за 15% оваа година, додека компанијата „Амризе“, фокусирана на САД, имаше слабо деби на пазарот кон крајот на јуни – и покрај високите очекувања.
„Сименс Енерџи“, која сè уште заработува над една петтина од своите приходи од САД, исто така забележа пораст на расположението на европските инвеститори. Нејзините акции се зголемија за 84% од почетокот на годината, поткрепени со позитивни повратни информации за време на неодамнешното американско роудшоу, изјави шефицата за финансии Марија Фераро.
Германија, најголемата економија во ЕУ, забележува закрепнување на странските директни инвестиции. Во првите четири месеци од 2025 година, странските директни инвестиции во земјата се зголемија повеќе од двојно на 46 милијарди евра, што е највисоко ниво од 2022 година. Во меѓувреме, германските фирми повлекуваат капитал од САД, со негативен инвестициски биланс од 2,38 милијарди евра регистриран во април.
Сепак, експертите предупредуваат дека не треба да има самозадоволство. „Ова чувство може брзо повторно да се сврти“, предупреди Стефан Винтелс, раководител на државната банка KfW. „Ова треба да биде и предупредување и поттик да се искористи моментумот сега и доследно да се спроведува планираната агенда.“
Партнерот за приватен капитал Хајо Кроше ја повтори оваа загриженост: „Прозорецот на можности нема да остане отворен засекогаш.“
Интересот за Европа расте подалеку од континентот. Извршниот директор на Дојче Банк, Кристијан Севинг, неодамна ги посети инвеститорите во Катар, Абу Даби и Саудиска Арабија. „Интересот на инвеститорите за Европа и Германија е огромен“, рече тој, нагласувајќи ја потребата од долгорочна стабилност. „Ова не се луѓе кои инвестираат во рок од два дена. Но, секако, тие гледаат што се случува во светот во моментов.“
Дури и глобални финансиски гиганти како американската инвестициска фирма „Блекстоун“ се привлечени од Европа. Извршниот директор на компанијата, Стив Шварцман, објави планови за инвестирање до 500 милијарди долари на континентот во текот на следната деценија.
Во ерата на геополитичка нестабилност, Европа станува сè попривлечна за инвеститорите – делумно благодарение на германските пакети за инвестиции во инфраструктура и одбрана вредни повеќе милијарди долари, кои беа усвоени од парламентот во март.
„Гледаме голема можност тука“, изјави Шварцман за „Блумберг ТВ“ на почетокот на јуни. „Тие го менуваат својот пристап, што веруваме дека ќе доведе до повисоки стапки на раст“.
(Фото:Union Investment)
