Аналитика
Осум земји од Европската унија кои се граничат со Балтичкото Море се согласија да го зголемат капацитетот за производство на енергија од ветер на брегот седум пати – на 20 гигавати до 2030 година – со цел да ја намалат зависноста од руската енергија.
Ветувањата доаѓаат откако Русија или го намали или го запре снабдувањето со гас за некои земји од нејзината инвазија на Украина. „Се договоривме да го зголемиме морскиот ветер во Балтичкото Море седум пати до 2030 година“, изјави данската премиерка Мете Фредериксен за новинарите по домаќинот на состанокот меѓу Данска, Естонија, Финска, Германија, Латвија, Литванија, Полска и Шведска.
„Ние сме првата линија на европската енергетска безбедност“, рече Фредериксен. „Во оваа војна Путин ја користи енергијата како оружје и ја стави Европа, како што сите знаеме, на работ на енергетска криза со вртоглаво растечки цени на енергијата“, додаде таа.
Русија беше единствената земја од Балтичкото Море што не присуствуваше на состанокот во вторник.
Балтичкото Море моментално има инсталирано морско ветровити капацитети од 2,8 гигавати (GW), а речиси целиот е во данските и германските води. Дваесет гигавати би биле доволни за снабдување со електрична енергија на 20 милиони домаќинства, „повеќе од сегашниот капацитет на ветерни офшор во цела ЕУ денес“, објасни Фредериксен. „Ние споделуваме голем потенцијал за офшор ветер“, рече данскиот премиер. „Сè додека зависиме од фосилните горива, ние сме ранливи“.
Според Декларацијата од Мариенборг, која ја поставува севкупната визија за тоа како земјите ќе ја зајакнат националната и европската независност од руската енергија и ќе ја зајакнат зелената транзиција, земјите се обврзаа на комбинирана амбиција за офшор ветер во регионот на Балтичкото Море од најмалку 19,6 GW до 2030 година – седумкратно зголемување во споредба со сегашните 2,8 GW.
Врз основа на најавените амбиции за 2030 година, се очекува Данска со 6,3 GW да има најголем офшор капацитет на ветер во регионот на Балтичкото Море, потоа Полска со 5,9 GW, Германија со 3,8 GW, Литванија со 1,4 GW, Естонија со 1 GW. , Шведска со 0,7 GW, Латвија со 0,4 GW и Финска со 0,1 GW.
НЕИСКОРИСТЕН ПОТЕНЦИЈАЛ
Декларацијата на Самитот дополнително го препознава потенцијалот за офшор енергија од ветер во басенот на Балтичкото Море, која се проценува дека ќе достигне до 93 GW до 2040 година.
„Балтичкото Море има значителен, но во голема мера неискористен потенцијал за офшор ветер, кој може да го забрза исфрлањето од руската енергија со замена на фосилните горива преку на пример електрификација, зголемување на обновливите горива, диверзификација и декарбонизација на гасните мрежи, зголемена секторска интеграција и зелена водородната економија, вклучително и потребната преносна и цевководна инфраструктура“, се вели во декларацијата.
Амбициите се дел од стратегијата за офшор ветер на Европската комисија, која има за цел проширување на над 300 GW морски ветар до 2050 година со цел да се постигне климатска неутралност на ЕУ.
Во понеделникот, Данска соопшти дека ќе го зголеми својот капацитет на ветер во близина на островот Борнхолм во Балтичкото Море од два на три гигавати и ќе го поврзе ова производство со електричната мрежа на Германија. Во мај, Германија, Данска, Холандија и Белгија објавија сличен договор за десеткратно зголемување на капацитетот на ветерната енергија на Северното Море на 150 гигавати до 2050 година за да и помогнат на ЕУ да ги постигне климатските цели и да ги избегне руските фосилни горива.
