Инвестиција во деловен објект – паметен потег за мали и микро компании

Малите и микро претпријатија се крвотокот на секоја економија. Иако нивната големина како поединечни субјекти е незначителна во споредба со големите корпорации, сепак нивното присуство и делување на пазарот го прават можно функционирањето на националните економии. Токму затоа голем дел од заложбите на државите за зголемување на конкурентноста и БДП се спроведуваат преку најразлични пакети со помош во вид на субвенции, токму кон оваа категорија на правни субјекти. На почетокот на нивнито функционирање најголем проблем се средствата за обртни средства и за набавување на основните трајни средства, во зависност од видот на бизнисот. Токму затоа ваквите фирми многу често користат краткорочни кредити или влогови на сопственикот, со цел да го стартуваат замисленото и да преминат кон процес на реализација.

Овој текст ќе биде посветен на малите и микро компании кои веќе ги прележале “детските болести”, односно успешно го спровеле процесот на стабилизација и сега се веќе насочени кон зголемување на обемот и освојување на што поголем дел од пазарот. Статистичките податоци говорат дека најголем дел од малите и микро компании своето работење го извршуваат во деловно-продажни објекти кои ги користат под наем. Таквата психолошка бариера на сопствениците можеби е останата од некои минати економски опкружувања, но современиот начин на живеење и развиениот финансиски сегмент со кој сме опкружени, наметнуваат и создаваат потреби и услови за купување на сопствен деловен простор. Притоа, под терминот деловен простор ќе се ограничиме на деловен простор кој ќе се користи како административен објект и за кој географската местоположба и промената на бизнис атмосферата нема да влијаат врз тековното работење. Тука може да се вбројат најразлични производствени капацитети, канцелариски објекти, објекти наменети за дејности кои немаат потреба од директна работа со клиенти(програмерски компании, телефонски контакт центри,), магацински простории и слично. До сега, поголемиот дел од компаниите користењето на овој вид на деловни простории го покривале со изнајмени простории за кои се плаќа месечна кирија.

Киријата е издаток кој има чист трошоковен аспект врз финансиските резултати на компанијата и го намалува отплатниот капацитет на компанијата при идно кредитно задолжување. Трошоците за кирија се одземаат од бруто профитот на компанијата и негативно се одразуваат врз ЕБИТДА-та. Од друга страна, често компаниите немаат сигурност за долгорочно користење на објектот, изложени се на ризик од зголемување на издатокот за кирија, а доста често се ограничени за евентуална поголема експлоатација на објектот(реиздавање на неискористен простор, пренамена и сл.).

Во ситуација кога финансиските институции нудат доста поволни услови за кредитирање и кога понудата на деловни објекти се зголемува(дел од зголемените градежни активности, дел од слободните деловни простории кои останаа празни поради кризата, а и можната пренамена на државни објекти), а од друга страна потенцијалните заштеди во иднина се главните аргументи за искористување на поволниот амбиент за инвестирање во недвижност. Ова се глобални заклучоци, меѓутоа и предиспозиите на нашиот пазар не се далеку од меѓународните ковенанти.

Во продолжение ќе наведеме дел од бенефитите кои се генерираат од поседувањето на сопствен деловен простор:

• Пониски трошоци преку фиксна отплата на кредит – Со фиксирање на каматната стапка за одреден период од времетраењето на кредитот компанијата ги одржува трошоците ниски и се заштитува од идни зголемувања на киријата, а исто така месечните оплати се капитализираат во создавање на сопствена недвижност.
• Дополна на планот за пензионирање – Голем број од сопствениците на мали фирми размислуваат што по нивното пензионирање и продажба на бизнисот. Купувањето на деловен простор и негова отплата од бизнисот до фаза на пензионирање ја зголемува финансиската моќ, дури и ако бизнисот се продаде. Недвижноста може да генерира идни месечни приливи доколку се издава или да создаде капитална вредност доколку се продаде.
• Можност за иден залог – Доколку бизнисот трае подолг период, после отплата на кредитот компанијата има можност за заложување на објектот под хипотека и подигање на дополнителни средства за развој на бизнисот. Исто така, поседувањето на сопствена недвижност ја подобрува сликата во финансиските извештаи и на одредени показатели за успешност на компанијата.
• Искористување на даночни поволности – Во голем број на земји, во зависност од типот на компанијата, има можност за поврат на данокот од страна на државата кон сопственикот на недвижноста. Стапките на поврат се различни и во поедини даночни регулативи достигнуваат и до 20%, што може да биде еквивалент на сопственото учество.
• Пресметка на амортизација – Амортизацијата, или во одредени држави депрецијацијата, врз недвижностите која е чисто пресметковна категорија ја намалува даночната основа во завршната сметка и со тоа директно влијае врз заштеда за компаниите. Исто така, во оваа категорија спаѓа и отплатата на камата.

Креирањето на моќ, статус и почит во бизнис секторот е максима на сите нови претприемачи, а во голем број на случаи се покажало дека истите се правопропорционални со поседувањето на сопствена недвижност. Чувството на комфор и сигурност кај сопственикот често се пренесува и кај вработените, а тоа е дополнителен мотив за поголема лојалност и продуктивност. Без разлика на сите поволности кои го пратат процесот на инвестирање сепак не треба да се заборави дека тоа е голема деловна одлука која треба да биде донесена согласно детална пазарна анализа, адекватни финансиски проекции и голема лична посветеност.

Редакција Пари