Аналитика
Златото скокна над 4.000 долари за унца за прв пат на почетокот на октомври 2025 година, достигнувајќи интрадневен максимум од околу 4.078 долари на 8 октомври. Среброто исто така скокна на околу 49,5 долари за унца – што претставува највисоко ниво од врвовите во 1980 и 2011 година – и се движеше близу некогаш митската граница од 50 долари. Денес, на 10 октомври 2025 година, златото се тргуваше околу 3.950–4.000 долари за унца, а среброто околу 49 долари за унца, по малото намалување од нивните рекорди.
И двата метала значително ги надминаа акциите оваа година, остварувајќи спектакуларни добивки во 2025 година. Златото е во пораст од ~50–53% од почетокот на годината, што е неговото најдобро годишно ниво во последните децении, во споредба со растот од ~15% на S&P 500 од почетокот на годината. Среброто скокна за околу 65–70% од почетокот на годината, дури и го надмина растот на златото.
Само во изминатиот месец, среброто скокна за ~20%, засенувајќи го растот на златото од околу 10%, предизвикувајќи односот на цената на златото/среброто да се стесни на приближно 82 (помалку од 100 претходно во годината).
Побарувачката на инвеститорите за скапоцени метали е турбо-силна од економски и геополитички анксиозности. Стравот од инфлација, рецесија и војна, политичките превирања во САД (на пр. затворање на владата) и слабеењето на доларот го поттикнаа бегството кон безбедното злато и сребро. Имено, прекинот на огнот на Блискиот Исток во октомври накратко го замрзна растот на златото (поттикнувајќи го остварувањето профит), но основните двигатели на „безбедно засолниште“ остануваат недопрени.
Централните банки и инвеститорите се повеќе натрупуваат златни резерви. На глобално ниво, националните банки се на пат да купат ~1.000 тони злато во 2025 година, што претставува четврта година по ред во која што се случува масовно акумулирање.
ETF-ите поддржани од злато забележаа рекордни приливи (над 26 милијарди долари само во третиот квартал) поради брзањето за хеџирање на ризикот. Побарувачката за сребро е исто така жешка – ETF-ите поддржани од сребро додадоа приближно 95 милиони унци во првата половина од 2025 година, што претставува рекорд, туркајќи ги вкупните резерви над 1,13 милијарди унци (во вредност од приближно 40+ милијарди долари).
Оваа ненаситност на инвеститорите ја намали понудата; всушност, 2025 година го означува петтиот последователен дефицит на понудата на сребро (проектираниот дефицит изнесува приближно 180+ милиони унци).
Постојат и други разлики кај благородните метали. Околу 90% од побарувачката за злато доаѓа од инвеститори, централни банки и накит, со релативно мала индустриска употреба. За среброто, пак, има голема индустриска побарувачка – над 50% од употребата на среброто е во индустријата/хај-тек (соларни панели, електроника итн.).
Овој индустриски бум (особено во сончевата енергија) плус ограниченото производство во рудниците (поголемиот дел од среброто е нуспроизвод) додадоа фундаментална поддршка на порастот на цената на среброто.
Аналитичарите остануваат во голема мера оптимисти. UBS очекува златото да достигне 4.200 долари/унца во наредните месеци, а Goldman Sachs проектира ~4.900 долари до 2026 година. HSBC го гледа среброто „на прагот“ на својот рекорд од 50 долари, веројатно ќе го надмине 50 долари за унца наскоро, и сега прогнозира волатилен опсег од 45 до 53 долари до крајот на годината. Некои бикови тврдат дека одлучувачкиот пробив над 50 долари би можел дури и да предизвика „генерациски“ скок кон 75 или 100 долари ако се засили физичкиот притисок.
Сепак, аналитичарите предупредуваат, потребна е претпазливост – ниту еден метал не е безризичен. Среброто е познато по волатилноста, со дневни осцилации често 2-3 пати поголеми од оние на златото. Историски гледано, драматичните скокови на среброто (во 1980, 2011) беа проследени со брутални падови. Златото е помалку волатилно, но сепак може да флуктуира ±10-15% и може да заостане кога каматните стапки се зголемуваат или стабилноста се враќа.
Експертите предупредуваат против облози „all-in“; додека мала алокација може да го заштити портфолиото, овие средства не даваат принос и можат да имаат послаб резултат за време на силен економски раст.
