Аналитика
Се случува ли уште една мем-манија на Волстрит и како тоа една мем-акција, која до вчера чинела 0,05 центи да стаса до 5 центи и да сочинува 15% од обемот на тргување во САД во еден ден?
Акциите на малата компанија „Healthcare Triangle“ на 24 јули се издвоија како најактивно тргувано име на американските берзи и претставува само најнов пример за манијата со мем-акции што повторно го зафати Волстрит.
Малку познатата компанија за информатичка технологија во здравството дочека цената на акциите да биде повеќе од двојно зголемена на нешто над пет американски центи, при што над три милијарди акции сменија сопственици. Тоа беше еквивалентно на околу 15 проценти од вкупните акции што се тргуваа на американските берзи во текот на денот, покажуваат податоците собрани од Блумберг.
По скокот од 138 проценти на отворањето, акциите на „Триаголник на здравствена заштита“ затворија со пораст од 115 проценти, без очигледни вести што би го поттикнале овој импресивен потег. Во еден момент на тргу вањето, тие достигнале порасто од 138% од својата вредност пред да се подспуштат на крајот на тргувањето.
Вкупната вредност на акциите што се тргуваа во текот на денот изнесуваше приближно 150 милиони американски долари, речиси седум пати поголема од пазарната капитализација на компанијата.
Како и со претходните епизоди со мем-акции, целите беа компании што се мачат да се одржат на површината, а инфлуенсерите се претставуваа како аутсајдери на пазарот контролиран од професионалци од Волстрит.
Тоа се случило за време на оригиналната мем-манија во 2021 година, кога акциите на GameStop и AMC Entertainment Holdings скокнаа за време на напливот на тргување поттикнат од добро познат корисник на Reddit.
Брзите промени предизвикани од мем-акциите можат да донесат неочекувани добивки од повеќе милијарди долари – и големи загуби за секој што ќе се вклучи предоцна. Еве што треба да знаете.
ШТО СЕ ТОА МЕМ-АКЦИИ?
Мем-акциите имаат тенденција да делат неколку карактеристики – вклучително и тоа што го привлекуваат вниманието на интернетот и се промовираат на социјалните медиуми од влијателни малопродажни инвеститори. Објавите често се придружени со слики или видеа – мемиња – кои вклучуваат референци за поп-културата.
Купувањето акции може да се смета за знак на чест или начин да се приклучите на клуб, при што инвеститорите се бодрат едни со други за да зграпчат акции. Повеќето мем-моменти вклучуваа високопрофилни потрошувачки брендови како GameStop и AMC во 2021 година. Во сегашното лудило, тоа се Opendoor, Krispy Kreme, GoPro и Beyond Meat.
Тие исто така имаат тенденција да бидат акции кои имаат голем краткорочен интерес – што значи дека професионалните инвеститори се обложуваат против нив – и често поевтинуваат по таква акција.
Позадината во 2025 година е фундаментално различна од она што постоеше во 2021 година, кога американските инвеститори кои беа заглавени дома за време на пандемијата и преполни со стимулативни чекови разменуваа совети на социјалните платформи. Економските услови како оние што висат над пазарот во 2025 година, вклучувајќи ги зголемените каматни стапки и неизвесноста околу царинската и трговската политика, нормално би ги одвратиле инвеститорите од ризични облози, но шпекулативните агли на пазарот повторно се осветлуваат.
Најновата мем-френетичност вклучува помалку акции отколку во 2021 година, но растовите беа нестабилни и честопати краткотрајни. Земете го Opendoor: Неговите акции скокнаа за 43 проценти на 21 јули, кога се тргуваше со 1,9 милијарди акции, што претставува речиси 10 проценти од вкупниот обем на тргување со акции во САД тој ден. Зад остриот раст лежеше експлозија во протокот на опции: Повеќе од 3,4 милиони договори се сменија сопственици на 21 јули, ниво што го засени дури и највисокиот еднодневен вкупен износ за време на скокот на GameStop во 2021 година.
Во меѓувреме, компании како Kohl’s и Krispy Kreme скокнаа повисоко поради кратки стегања, пазарна терминологија за тоа што може да се случи кога трговците се обложуваат на пад на цената со позајмување акции и брза продажба, само за наместо тоа цената одеднаш да се зголеми. Трговците се принудени брзо да ги откупат назад хартиите од вредност, што дополнително го поттикнува растот.
Борбата не беше толку поволна за Krispy Kreme – додека акциите на производителот на крофни пораснаа за дури 39 проценти кога пазарот се отвори на 23 јули, тој се затвори само за 4,6 проценти повисоко.
Дали мем-акциите се ризични? Тргувањето со мем-акции може да биде многу ризично бидејќи причината за нивното купување речиси и да нема никаква врска со перформансите или перспективите на основниот бизнис. Мем-акциите исто така можат да бидат волатилни, зголемувајќи ги ризиците од купување и продажба на акциите, особено за неискусните учесници на пазарот.
На пример, акциите на GameStop изгубија повеќе од 70 проценти од својата вредност од својот врв во јануари 2021 година, додека AMC падна за речиси 99 проценти од својот максимум во јуни 2021 година.
Главниот двигател за растот на мем-акциите е напливот на толпата што сака да се спротивстави на естаблишментот на Волстрит, но како што покажаа AMC и GameStop, порано или подоцна фундаменталните принципи на компанијата имаат тенденција да преовладуваат, со што забавата завршува.
Зошто се случуваат овие ескалации? Ненадејниот, необјаснет пораст на цената на акциите на една потрошувачка компанија често може да се поврзе со објави на Discord, Reddit, StockTwits, чет-собата за трговци и други страници. Во 2021 година, започна возбудата од GameStop кога оптимистичките објави на инвеститорот Кит Гил, познат по неговата онлајн личност Roaring Kitty, ги подигнаа акциите на трговецот на мало во ек.
Во епизодата со мем-акции од јули 2025 година, Opendoor беше предмет на брборење меѓу трговците на мало на социјалните медиуми откако д-р Ерик Џексон, основач на хеџ фондот EMJ Capital со седиште во Торонто, направи серија објави на X охрабрувајќи го купувањето. Потоа беше наведено како едно од најактивно тргуваните имиња на StockTwits и беше често цитирано од постери на темата WallStreetBets на Reddit.
КОЛКУ СЕ ОВИЕ АКЦИИ ВООПШТО ЛЕГАЛНИ?
Комисијата за хартии од вредност на САД ја регулира нелегалната манипулација на пазарот, но мора да се докаже намерата. Зборувањето за зголемување на акциите може да биде нелегално ако го прави некој што сака да ја покачи цената повисоко, а потоа да профитира од моментумот.
Етиката на инфлуенсерите на социјалните медиуми што ги движат промените на акциите е предмет на жестока дебата. Скептиците тврдат дека промотерите на мем-акции честопати не откриваат важни детали како што се големината на нивните позиции во компаниите, кога тргуваат со нив и дали се платени за да ги промовираат акциите. Други тврдат дека промовирањето инвестиции на социјалните медиуми е слично на тоа како инвеститорите-активисти да се залагаат за промени или шорт-продавачите да објавуваат извештаи насочени кон компаниите со цел профит.
