Аналитика
Во 2019 година, Ел Салвадор започна мисија да ја создаде првата економија во светот базирана на биткоин, а за тоа го искористија малиот град за сурфање Ел Зонте.
Овој проект од основата оттогаш ја промени националната политика, ја револуционизираше културата на бандите и предизвика меѓународен интерес. Сега, Ел Зонте е наречен „Биткоин плажа“ и стана туристички центар каде што патниците можат да користат биткоин за да платат за сè, хотелско сместување или ручек во ресторан.
КАКО ЕЛ САЛВАДОР СТАНА ЕКОНОМИЈА БАЗИРАНА НА БИТКОИН?
Во 2019 година, Ел Салвадор започна мисија да ја создаде првата економија во светот базирана на биткоин. Проектот за крипто од основата произлезе од желбата да се намали штетата од граѓанската војна и потребата да се променат животите на младите и економијата на населението.
Ел Салвадор е мала и густо населена земја во Централна Америка која претрпе брутална граѓанска војна од 1980 до 1992 година. По војната, земјата се бореше да се обнови, а многу семејства избегаа во САД.
Многу семејства се населиле во Лос Анџелес, а многу млади луѓе и тинејџери завршиле приклучувајќи се кон заштитарски банди. Бандите како MS-13 и Barrio 18 наскоро станале насилни, а членовите почнале да бидат затворани. Во 1996 година, откако САД го донесоа Законот за реформа на нелегалната имиграција и се случи бран на депортации на лица со криминални досиеја назад во Ел Салвадор, меѓу нив и членови на бандите.
Со тоа, насилството во американски стил се прелеа и во Ел Салвадор. Овој ненадеен прилив поттикна пораст на насилството и трговијата со дрога.
„Ситуацијата станала толку лоша што во 2022 година, владата прогласи вонредна состојба со која се суспендирале граѓанските слободи и довело до масовни апсења. Со илјадници убиени и милиони раселени, Ел Салвадор беше во економска криза, со слаб раст и висок јавен долг.
Историски гледано, околу 70% од жителите на Салвадор немале пристап до традиционални банкарски услуги. Голем дел од граѓаните биле оптоварени со сиромаштија, недостаток на формална лична карта и ограничен пристап до финансиски услуги, како и со ранливост на експлоатација и финансиска нестабилност.
Земјата, исто така, нема официјална валута и користи американски долари. Затоа, во 2019 година, владата одлучи да преземе иницијатива за тестирање на проект за биткоин, и го избраа необичното мало рибарско гратче Ел Зонте за да го направи тоа.
Изолираниот рибарски град, Ел Зонте, се наоѓа на брегот на Пацификот на Ел Салвадор и е познат како рај за сурфери поради неговите топли води преку целата година и епските бранови. Исто така, таму можете да купите скоро сè со биткоин, бидејќи тоа е првата реална тест платформа за усвојување на криптовалути.
БИТКОИН ЕКСПЕРИМЕНТОТ
Експериментот Bitcoin Beach започна во 2019 година и го водеше лидерот на заедницата Роман Мартинез. Тој работеше заедно со локалниот економист Мајк Петерсон, кој во тоа време работеше со невладина организација за да им понуди на младите луѓе алтернативи на насилството во бандите.
Анонимен донатор стапил во контакт со Петерсон и понудил голема донација во биткоин за финансирање на локална иницијатива. Потоа на Петерсон му дошла идеја да започне проект каде што на младите локални жители им се плаќало во биткоин за чистење на плажи и реки.
Ел Зонте потоа бил избран како идеално место за спроведување на тестот, бидејќи бил мал, недоволно опслужен крајбрежен град со висок процент на жители кои не користеле банкарски услуги и ограничен пристап до финансиски услуги. Па, кога пандемијата удрила и луѓето ги загубиле своите работни места, проектот бил проширен за да ја поддржи целата заедница.
Иницијативата стана толку популарна што во 2021 година, претседателот Наиб Букеле го направи Ел Салвадор првата земја што некогаш го наведува биткоинот како законско средство за плаќање. Иницијативата Bitcoin Beach потоа се прошири во други делови од земјата и инспирираше речиси 100 слични биткоин проекти низ целиот свет.
Како резултат на тоа, биткоинот од тоа што беше прифатен во Ел Зонте, стана признат низ целата земја. Жителите потоа можеа да го користат за плаќање сметки за комунални услуги, кирија, намирници и даноци. Тој стана валута, не само за богатите, туку и за сите жители на Ел Салвадор.
Ова исто така значи дека туристите можат да го користат биткоинот за да платат за тури, ресторани и хотелски соби. Тие едноставно треба да преземат апликација за паричник и да ја надополнат со биткоин. Ова исто така значи дека, за оние кои веќе поседуваат биткоин, можат да избегнат загуби од конверзија на валута.
Концептот привлече и туризам, што пак ја поттикна економијата на целата земја. Патниците се заинтересирани да бидат дел од социјалниот експеримент и од прва рака да видат како локалното население се справува со овој уникатен крипто-тест.
Сепак, многу жители на Салвадор се спротивставија на оваа одлука биткоинот да стане законско средство за плаќање, а протестите избувнаа на улиците кога законот беше донесен. Делумно ова беше поттикнато од нивната општа недоверба кон владата и самата валута, која е нестабилна и позната по непредвидливите осцилации.
Ова се влоши кога владата лансираше дигитален паричник наречен „Чиво паричник“ за да го поддржи усвојувањето на биткоинот како законско средство за плаќање. Сепак, извештаите за измами и технички грешки со паричникот ја направија јавноста нервозна околу неговото користење.
Друга причина зошто многу луѓе се спротивставија на употребата на биткоинот беше тоа што им недостасуваше образование за тоа како функционира. Ниската финансиска писменост и ограничениот пристап до интернет значеа дека не ја разбираат валутата и претпочитаат да користат готовина.
МЛАДИТЕ ГИ ПРИФАТИЈА ПРОМЕНИТЕ
Поради оваа причина, младите кои беа дел од почетниот тест како тинејџери сега држат лекции за користење на биткоинот во заедницата. Некои исто така станаа глобални едукатори и патуваат низ целиот свет за да ги учат луѓето за проектот.
Младите, исто така, зборуваа за тоа како тој им го променил животот, одвраќајќи ги од криминал и бандите и давајќи им нови можности. Иницијативата им помогна и на жителите на Салвадор со намалување на трошоците за дознаки и нудејќи им нови финансиски алатки. За некои, ова значеше нови економски можности и поголема финансиска автономија.
И покрај ова, на почетокот на 2025 година, Ел Салвадор официјално го отповика статусот на Биткоин како законско средство за плаќање. Ова значеше дека бизнисите и институциите повеќе не беа обврзани да го прифаќаат како средство за плаќање, иако сè уште можеа доколку сакаа.
Ова следеше по притисокот од Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), кој го направи новиот закон услов за значителен заем што го даде. Заемот беше даден за да се стабилизира економијата на земјата, а ММФ веруваше дека недостатокот на регулатива на биткоинот може да претставува ризик за финансиската стабилност.
Иако биткоинот повеќе не беше законско средство за плаќање, сè уште е легално да се прифати, а Ел Зонте нема намера да се откаже од него. Брендирањето на биткоин сè уште е по улиците и сè уште е широко прифатено во локалните бизниси.
Репутацијата што оваа мала плажа ја стекна како „Биткоин плажа“ имаше огромно влијание врз туризмот во градот. Луѓето кои се страствени за биткоинот и кои многу инвестираат во валутата се заинтересирани да се поврзат со заедницата и дојдоа во земјата.
Општо земено, медиумското известување што го доби проектот послужи како огромна реклама за Ел Салвадор, а земјата забележа зголемување од 90% на меѓународните туристички пристигнувања помеѓу почетокот на 2019 и почетокот на 2024 година.
Мислењата на луѓето за употребата на биткоинот во Ел Салвадор се уште се поделени, при што многу жители на Салвадор сè уште не веруваат во процесот и ја поддржуваат неодамнешната промена на законот. Сепак, Ел Зонте нуди увид во тоа каква би можела да биде иднината на земјата, а многумина едвај чекаат да видат што следи.
(Фото: MSN)
