Сè поголем број млади би сакале да живеат во свет без интернет – покажува британско истражување, а оваа желба полека се претвора и во реалност. Новите навики се развиваат во насока на дигитална апстиненција, барем повремена, како обид да се врати фокусот на реалната комуникација, присутноста и психичката стабилност.
Од Амстердам до Лондон – „The Offline Club“ станува глобален
Иако звучи парадоксално, Instagram профилот на иницијативата „The Offline Club“ има над 500.000 следбеници. Станува збор за движење кое го промовира живеењето без екран – барем на неколку часа. Идејата потекнува од три млади основачи од Холандија – Џорди, Иља и Валентејн – кои организираат настани без мобилни телефони, лаптопи и дигитални уреди.
На овие настани, кои се одржуваат веќе една година, учесниците читаат, играат друштвени игри, цртаат или едноставно молчат – без интернет и екрани, во духот на времето пред паметните телефони.
По Амстердам, клубот се прошири во Лондон, Париз, Милано, Копенхаген и во неколку германски градови, каде што се организираат слични офлајн собири. Дел од угостителските објекти дури им упатуваат замолница на гостите – да ги остават телефоните дома.
Статистиката го поддржува трендот
Истражувањето на British Standards Institution (BSI) покажува дека 70 проценти од младите меѓу 16 и 21 година чувствуваат намалено расположение по користењето на социјалните мрежи. Половина од нив би поддржале воведување на „дигитален полициски час“ по 22 часот, а 46 проценти би сакале да пораснале во свет без интернет.
Дополнително, податоците на германското IT здружение Bitkom откриваат дека младите поминуваат, во просек, повеќе од три часа дневно на телефонот, што е повеќе од било која друга старосна група.
Реакции од институциите: ограничувања и реформи
Некои држави веќе почнаа со конкретни мерки. Австралија ја зголеми минималната возраст за користење социјални мрежи на 16 години, додека Норвешка најавува слична мерка со граница од 15 години. Обединетото Кралство разгледува воведување законски временски ограничувања, а Данска ги елиминира дигиталните уреди од наставата.
„Бевме премногу наивни кога дозволивме целосна дигитализација на образованието“, изјави минатата година данскиот министер за образование, Матијас Тесфаје.
Психолошки ефекти – аларм за здравјето
Сè повеќе истражувања укажуваат на врската меѓу прекумерната употреба на телефоните и нарушеното ментално здравје. Според студијата објавена во BMC Medicine, кај испитаниците кои го намалиле користењето на телефонот за три недели, симптомите на депресија опаднале за 27 проценти.
И ОЕЦД предупредува на „значително влошување“ на психичката состојба на младите во последните 15 години – тренд што се засили по пандемијата.
Контрадикција на дигиталното влијание
Иронично, иако „The Offline Club“ се залага за оддалечување од екраните, својата порака ја шири токму преку Instagram. На едно од нивните последни собири во Лондон, над 1.000 луѓе доброволно ги исклучија своите телефони, што претставуваше рекорден настан – кој, се разбира, беше документиран и објавен онлајн.
Дали е ова почеток на посериозно движење или само моден отпор кон дигиталната хиперповрзаност? Се чини дека генерацијата Z сè повеќе го поставува прашањето: дали животот без интернет е навистина изгубен – или можеби е подобар?