СИЛЕН ЗЕМЈОТРЕС ИЛИ ВУЛКАНСКА ЕРУПЦИЈА: Научниците согласни во едно, голем настан на Санторини – ќе има

Бараж сеизмички вибрации на грчките острови Кикладите е во полн ек, Санторини е во вонредна состојба, јавуваат грчките медиуми, но нагласуваат и дека постои несогласување меѓу научниците за тоа што би можела да донесе вонредната сеизмичка активност во тој дел на Егејското море.

Сеизмичките потреси над 4 степени според Рихтеровата скала продолжуваат да го погодуваат Санторини, а жителите, научниците и државниот апарат се во состојба на готовност. Малку по 9 часот, за само 5 минути, забележани се два земјотреси со јачина од 4,8 и 4,2 степени според Рихтеровата скала, едниот во морето североисточно од Оја, а другиот јужно од Аморгос.

Нов земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала се случи во 6 часот и 56 минути на оддалеченост од 227 километри. југоисточно од Атина. Според Геодинамичкиот институт на Националната опсерваторија во Атина, епицентарот на потресот се наоѓа во морската област на 23 километри југозападно од Аркесини, Аморгос.

Земјотрес со јачина од 4,3 степени според Рихтер бил регистриран во петокот наутро во 05:35 часот на Кикладите. Епицентарот бил на 27 километри јужно, југозападно од Аморгос, а фокусната длабочина била 12 километри.

Забележано е дека од неделата, 26-ти јануари до вторник, 4-ти февруари, над 7.700 земјотреси се регистрирани во регионот Санторини-Аморгос, вклучително и повеќе од 6.000 со јачина од повеќе од една единица, објави вчера, четврток Сеизмолошката лабораторија на Националниот и Каподистрискиот универзитет на Грција (НКУА).

Премиерот Киријакос Мицотакис пристигна во Санторини, придружуван од министерот за климатски кризи и цивилна заштита, Василис Кикилијас.„Дојдовме во Санторини за да ја надгледуваме подготовката на државниот механизам за геолошкиот феномен кој моментално е во тек“, рече премиерот во првите изјави од островот.

Цивилната заштита и научниците кои се обидуваат да ја предвидат еволуцијата на сеизмичката активност меѓу Аморгос и Санторини остануваат во состојба на готовност уште 24 часа.

„Ние нема да правиме никаква научна проценка. Ова е работа на другите да не прават и да не советуваат како досега. Дозволете ми уште еднаш да ги уверам жителите на Санторини и жителите на сите соседни острови кои во моментов се тестираат дека државниот механизам е на нивна страна Островот целосно ќе го врати својот нормален ритам“, нагласи тој.

Противпожарната бригада, грчката полиција, крајбрежната стража, вооружените сили и ЕКАБ уште од самиот почеток го зајакнаа присуството на Санторини и околните острови Аморгос, Јос, Анафи и Астипалеја, со дополнителен персонал и специјална опрема, додека локалните власти од прв и втор степен презедоа соодветни активности за заштита на населението. Во исто време, во Министерството за цивилна заштита постојано се одржуваат состаноци на научниците кои ги сочинуваат комитетите за сеизмичка опасност и мониторинг на грчкиот вулкански лак, во присуство на раководството.

Сеизмолозите изгледаат загрижени за сеизмичката активност во морската област помеѓу Санторини и Аморгос и испитуваат три сценарија, според претседателот на Грчкото здружение за сеизмологија и претседател на Постојаниот научен комитет за проценка на сеизмичка опасност и намалување на сеизмичкиот ризик, професор Ефтимиос Лекас.

Ефтимис Лекас за Мега вели дека првото и најверојатно сценарио е земјотресите да продолжат со ист интензитет неколку недели и потоа постепено да стивнуваат. Може да има и земјотреси со поголема магнитуда, на пример, 4,8 или 5 степени според Рихтеровата скала, додаде г. Лекас.

Во врска со земјотресот од 5,2 Рихтер кој се случи во средата вечерта, г. Лекас истакна дека „не би го нарекле главен земјотрес бидејќи е приближно ист како другите земјотреси и не се издвојува забележливо од другите. Главен земјотрес би го нарекле земјотрес со јачина од 5,5, 5,6, 5,7 степени и во оваа верзија, второто сценарио, нема да имаме значителна штета во Санторини.

Како што рече, во овој случај може да има одредени оштетувања на стари напуштени објекти и некои одрони, додека ја отфрли можноста за цунами. „Ќе има некои помали влијанија со кои можеме удобно да управуваме“, нагласи тој.

Тој истакна дека постои трето сценарио за земјотрес над 6 степени според Рихтеровата скала, а во овој случај ќе има влијанија на целиот остров. Влијанија врз уривања на згради, стари, напуштени или објекти кои не се одржуваат, ќе има одрони“, рече карактеристично тој. Сепак, г. Лекас го опиша ова сценарио како „екстремно“ и посочи дека оперативната мобилизација се базира на тоа.

Тој додаде дека ќе има флуктуации на сеизмичката активност, но се уште ја немаат целокупната слика, поради што двете надлежни комисии заеднички заседаваат.

„Секој регион има свои закони, свои процедури и свои карактеристики. Не можеме целосно да ја доловиме еволуцијата на феноменот“, нагласи тој и тврди дека она што може да се случи е „да ги обезбедиме одговорните тела со потребните информации за да можеме и ние да управуваме со туристичкиот проток“.

Костас Синолакис претпладне ќе престојува во Санторини, каде ќе го придружува премиерот Киријакос Мицотакис за засилената сеизмичка низа на Кикладите. Академикот и професор на Универзитетот во Јужна Калифорнија, меѓу другото, го опиша како многу важно да се види „каде ќе поставиме мерачи на плима, бидејќи едно е што сфативме дека недостасува во областа, немаше мерач на плима. Тоа е научен инструмент што го мери нивото на морето“.

Во изјава за ЕРТ, тој истакна дека во моментов има 10 такви инструменти низ Егејското Море, „но сакаме четири во регионот за да можеме да ги разгледаме промените на нивото во случај на цунами“.

Во однос на сеизмичката активност во областа, г. Синолакис смета дека има проток на течна лава, која полека се издигнува на големи длабочини кон површината и оди кон Анхидрос. „Ако ова е вистина и ако го видиме, тогаш за прв пат во светот ќе видиме генеза на нов вулкан. Но, зборувајќи со вулканолозите, постои чувство дека ова е едно од сценаријата што се случува. Тоа не значи дека ќе има ерупција, или нешто слично“, нагласи тој.

Клучните прашања кои бараат одговори се колкав ќе биде главниот земјотрес што ќе следи – како што сите се согласуваат дека во моментов зборуваме за предземјотресна секвенца – но и дали постои можност за активирање на подводниот вулкан Колумбо во Санторини.

Во изјавата за ЕРТ утрово, Еви Номику тврди дека немаме научни податоци за вулканска ерупција: „Нека дојдат тие што така тврдат и нека ни ги покажат податоците“. „Само преку споредување на записите, како што е бегството на гасови и течности од хидротермалните отвори, можеме да извлечеме сигурни заклучоци за активирање на вулкан“, рече тој.

Од друга страна, геологот Аврам Зелилидис е  апсолутно сигурен за ерупцијата на вулканот, притоа детално презентирајќи низа релевантни податоци – како што е фактот дека кратерот Колумбо пораснал, додека во Неа Камени температурата и облачноста се зголемени.

Вреди да се напомене дека ерупција со низок интензитет, со тивки текови на лава, може да се случи без жителите на островот дури и да не го сфатат тоа.

(Фото: Кикладес24)