Аналитика
Европската централна банка ги зголеми каматните стапки за четвртина процентен поен во четвртокот и сигнализираше уште едно покачување кое доаѓа следниот месец, неимпресионирана од доказите за блага рецесија во 20-те земји кои го користат еврото. ЕЦБ сега ги зголеми стапките на осум последователни состаноци од јули во борба против инфлацијата. Последниот потег ја носи референтната стапка во еврозоната на 3,5%, највисока од мај 2001 година.
Централната банка во овој случај отстапи од политиката која ја води американската централна банка, која во средата одлучи да ја паузира својата историска кампања за зголемување на каматните стапки по 10 последователни зголемувања.
Претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, рече дека уште едно зголемување на каматните стапки во јули е „многу веројатно“.
„Не размислуваме за паузирање“, им рече таа на новинарите, повторувајќи ги нејзините претходни забелешки дека централната банка сè уште има „почва за покривање“ за да ги направи каматните стапки доволно рестриктивни. ЕЦБ, исто така, во соопштението рече: „Инфлацијата се намалува, но се предвидува дека ќе остане премногу висока предолго“.
Потрошувачките цени во еврозоната се зголемија за 6,1% во мај во споредба со пред една година – најниско ниво откако Русија ја започна својата целосна инвазија на Украина, што ги зголеми глобалните цени на енергијата.
Иако инфлацијата се намали, таа и понатаму е далеку над целта на ЕЦБ од 2 отсто и постои растечка загриженост во врска со опстојувањето на одредени ценовни притисоци.
Централната банка ја ревидираше нагоре својата прогноза за базичната инфлација, која ги отстранува нестабилните цени на храната и енергијата, забележувајќи ги „нагорните изненадувања“ и „робусниот пазар на труд“.
Базичната инфлација се очекува да достигне 5,1% оваа година, во однос на просечните 4,6% прогнозите во март.
Лагард рече дека зголемувањето на платите е главниот двигател на оваа нова прогноза, при што просечната плата порасна за 5,2% во првиот квартал од претходната година. Производството, во меѓувреме, остана во голема мера стагнација, зголемувајќи ги трошоците по работник и доведе до тоа фирмите да наплатуваат повисоки цени.
Невработеноста во еврозоната достигна историски најниско ниво од 6,5 отсто во април. Лагард рече дека креаторите на политиката на ЕЦБ на нивниот состанок детално разговарале за пазарот на трудот и дека ќе продолжат внимателно да го следат развојот на настаните. И покрај тесниот пазар на труд, порастот на цените и повисоките каматни стапки сè повеќе и нанесуваат штета на економијата во регионот, која благо се намали околу крајот на годината.
ЕЦБ сега очекува економијата да порасне за 0,9% оваа година, што е маргинално намалување од нејзината прогноза во март.
Се вели дека зголемувањето на стапката во минатото „постепено“ се чувствува низ економијата. „Трошоците за позајмување нагло се зголемија, а растот на заемите забавува“.
Тоа би можело да го зајакне случајот централната банка наскоро да го паузира зголемувањето на каматните стапки.
Но, ЕЦБ сега очекува инфлацијата да остане повисока подолго, оставајќи ја отворена можноста за зголемување на стапките по јули.
„Претседателот денес не зборуваше како централен банкар кој треба да го испорача своето последно зголемување на каматните стапки следниот месец, повторувајќи ја линијата дека ЕЦБ „има повеќе терен за покривање“, изјави Клаус Вистесен, главен економист на еврозоната во Pantheon Macroeconomics во белешка. „Сега мислиме дека ЕЦБ ќе испорача уште две покачувања од 25 базични поени, во јули и септември, со што стапката на депозити ќе достигне 4%, што мислиме дека ќе биде терминалната стапка“.
