Аналитика
Тие еден ден ќе бидат домови за луѓето на Месечината или Марс, но засега на Земјата се градат првите тест вонземски живеалишта со помош на неочекуван материјал: печурки. Американската архитектонска фирма Red House работи со НАСА и Центарот за битови и атоми на Технолошкиот институт во Масачусетс (МИТ) за изградба на нови био-живеалишта – домови направени од живи организми – во вселената.
Ред Хаус ја меша отпадната биомаса од еден инвазивен вид на грмушка по потекло од Намибија – растителен вид кој ги исцедува подземните води, предизвикувајќи плодните области да станат пустини – со мицелиум, габа чија структура е подземна мрежа од поврзувачки влакна.
Целта е да се создаде храна и во овој случај, одржлив градежен материјал кој наводно е поцврст од бетонот.
Мицелиумот има уникатни својства „кои делуваат како лепак за врзување на подлогите [како на пример градежен шут и растенија] заедно“, изјави Кристофер Маурер, основач и главен архитект во Red House, за Euronews Next.
КАКО ЌЕ СЕ ОДГЛЕДУВААТ КУЌИТЕ НА МАРС?
Меѓутоа, биомасата ќе биде посложена за производство во вселената, „бидејќи нема биологија… односно не постои ништо за мицелиумот да може на него да расте“, вели Маурер.
Но, компанијата е решена да создаде вонземски дизајн користејќи материјали од тековите на отпад овде на Земјата. Тие замислуваат мисија без екипаж пристигнување на Марс со преклопено засолниште содржано во затворена кеса со дехидрирани алги (поконкретно хаетоморфа, или морски смарагд како што е познато) и заспан мицелиум.
Кога ќе стаса на самото место, ровер-возило на површината на Марс би вбризгувало јаглерод диоксид, азот и вода добиени од Црвената планета во затворената кеса за да ги рехидрира алгите. „Тоа е како да дувате балон“, рече Маурер.
Реакцијата ќе произведе кислород кој ќе ја надополни структурата додека во исто време ќе го храни мицелиумот. Потоа, мицелиумот ќе порасне и ќе се прошири во саканиот структурен облик и ќе се спои со алгите за да формира биомаса тврда за карпите. „Растот“ на куќите би бил прилично брз, додаде тој.
„Во сценарио од соништата, може да се подигне за неколку часа, па дури и минути, доколку го имате точниот тип на притисок“.
ПОСИЛНО ОД БЕТОН И ОТПОРНО НА ЗРАЧЕЊЕ
Биомасата поврзана со габа не е само извонредна по нејзиниот капацитет да ја напушти Земјата како многу мала превиткана маса која потоа се претвора во „тони и тони материјал“ на дестинацијата, туку може да „конвертира високо-енергетско зрачење, кое е наша главна одговорност [на Марс], во ресурс за создавање повеќе биомаса“.
„Радијацијата е главната работа што не спречува да одиме на Марс“, објасни Маурер, додавајќи дека истражувањата покажале способности на мицелиумот да работи како заштитен слој од радијација „на повисоки нивоа од повеќето материјали“.
Проектниот тим гради „организам во макро обем“, вели Маурер. „Речиси ја дизајнираме архитектурата за микробите, а потоа тие ја формираат архитектурата“.
Дали печурките навистина можат да направат дом? Маурер вели дека тие веќе им го поставиле прашањето на експертите за планетарна заштита на НАСА, „и тие некако го погледнаа и рекоа дека изгледа во ред“.
„Ние само го одгледуваме мицелиумот… и постојат сите видови на различни видови кои не произведуваат печурки. Тие не можат да создаваат спори, што е обично проблемот со мувлите и слични работи“, изјави тој за Euronews Next.
На крајот на краиштата, затворениот сад носи помалку ризици во споредба со испраќањето на луѓето населени со милиони микроби со огромен микробиом што би било невозможно да се стерилизира, вели тој.
Кога печурките ќе помогнат во колонизацијата на Месечината или Марс и кога веројатно ќе видиме живеалишта базирани на печурки или на Месечината или на Црвената планета? „Ако добиеме пари, тогаш можеме да го направиме тоа за неколку години, бидејќи имаме многу делови на местото и може да поминат децении“, рече Маурер.
Сепак, прототипот на Црвената куќа веќе ја помина фазата на докажување на концептот во иновативните напредни концепти на НАСА (NIAC) и моментално е во втората фаза, како што го нарекуваат развој на архитектонски дизајн. Третата фаза би била мала демонстрација.
Фирмата за архитектура, исто така, се подготвува да испрати мал модел од 15×15 cm од нивниот прототип на Месечината користејќи ја Комерцијалната услуга за месечево оптоварување (CLPS) на НАСА, која им нуди на приватните компании можност да слетаат на нејзината површина и да донесат научни инструменти.
Прототипот ќе патува до Месечината „во еден вид затворен контејнер во кој ќе имаме вода и јаглерод диоксид за хранење на алгите, кои потоа ќе создадат кислород што ги храни габите“.
Големата, долгорочна мисија ќе треба НАСА да може да извлече вода, потенцијално на површината на Марс.
ПРИМЕНА НА ТЕХНОЛОГИЈАТА НА ГРАДБА СО ПЕЧУРКИ И НА ЗЕМЈАТА
Надвор од истражувањето на вселената, Маурер мисли дека технологијата би можела „да ја отвори архитектурата за да може да прави нови работи…градејќи на начин на кој всушност можете да складирате јаглерод наместо да испуштате јаглерод“. На ист начин на кој армираниот бетон го смени начинот на кој ги градиме структурите, „ова прави подобар, речиси пресврт, на јаглеродниот отпечаток што го имаше модернизмот“.
Светскиот градежен фонд е одговорен за 40 отсто од јаглеродниот отпечаток на планетата, „така што ако можете да го промените тоа, би можеле да видите огромна, огромна промена во начинот на кој го ставаме јаглеродот во атмосферата“.
