Аналитика
Напнато на релацијата САД – Кина. Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп за увозот на кинески стоки да се пресметуваат царини од најмалку 145 проценти, додека за останатите држави главно да важат само царини од 10 проценти, со можност за преговарање во наредните дена, не ја предизвикаа очекуваната реакција на официјален Пекинг.
Меѓу десетиците повици до Белата куќа со кои се бара иницирање преговори за царинските стапки на голем број земји во светот, отсуствува еден – од кинескиот претседател Си Џинпинг.
Невидена трговска војна меѓу двете светски економски суперсили брзо се оформува, при што двете земји чекаат да трепне другата.
Двајца високи функционери на Белата куќа изјавија за Си-Ен-Ен дека САД нема први да се обратат до Кина. Трамп му кажа на својот тим дека Кина мора да биде првата што ќе го направи овој потег, бидејќи Белата куќа верува дека Пекинг е тој што избрал да возврати и дополнително да ја ескалира трговската војна.
Тој став му беше пренесен на Пекинг, при што тимот на Трамп јасно им кажаl на кинеските власти дека претседателот Си Џинпинг треба да побара повик со Трамп. Но, Пекинг постојано одбиваше да организира телефонски повик на ниво на лидер, според три извори запознаени со официјалните комуникации. Една пречка, верува тимот на Трамп, е желбата на Си да не се смета за слаб со тоа што ќе го направи првиот чекор и ќе им пристапи на САД за разговори.
Во меѓувреме, Кина возврати – за американскиот увоз царините се зголемуваат од 84 на 125 проценти. Ова го соопшти Царинската комисија на Државниот совет. Во меѓувреме, берзанските индекси паѓаат.
Инвеститорите не беа охрабрени ниту од податоците за олабавениот инфлаторен притисок забележан минатиот месец во САД. Остар пад има кај цените на акциите на Волстрит, при што е загубен дел од добивката стекнат претходниот ден, бидејќи не се ни наѕира евентуален крај на царинската војна меѓу Вашингтон и Пекинг, јавува Ројтерс.
Индексот Dow Jones падна за 2,50 отсто, на 39.593 поени, додека S&P 500 потона за 3,46 проценти, на 5.268 поени. Nasdaq падна за 4,31 отсто, на 16.387 поени. Така индексите загубија дел од добивките од претходниот ден, кога S&P 500 скокна за историски 9,5, а Nasdaq за повеќе од 12 насто.
По големите промени во последните денови, S&P 500 сè уште е во пад од околу седум проценти. Ниво на кое е од средината на минатата недела, кога американскиот претседател Доналд Трамп ги најави дополнителните, реципрочни царини за американскиот увоз.
„Тешко е за инвеститорите да донесат одлука и да купат акции во ваква нестабилност и неизвесност. Тие се загрижени за царините, бидејќи е тешко да се процени како тие ќе влијаат на економиите“, ја пренесуваат медиумите изјавата на Пол Нолте, аналитичар во Murphy & Sylvest.
Паралелно со реципрочните царински стапки, кинескиот претседател Си Џинпинг ја повика Европската унија да заеднички да се спротивстават на едностраното малтретирање, пренесуваат кинеските државни медиуми.
Бидејќи остатокот од светот доби 90-дневен одмор, Трамп ги засили царините за Кина, велејќи дека САД сега ќе наплатуваат дополнителни 145 отсто за сите кинески стоки што пристигнуваат во САД. Како одговор, Пекинг се пресели на точна болка за стратешката американска индустрија со ограничување на извозот на американски филмови, откако веќе ги зголеми сопствените царини за САД на 84%.
Трамп, кој предвидува голема зделка со Кина што ќе го зголеми извозот на САД, ќе го запре извозот на фентанил и ќе го реструктуира TikTok за американските корисници, предложи Пекинг да се обрати на Вашингтон.
„Кина сака да склучи договор. Тие едноставно не знаат како да го постигнат тоа“, рече Трамп во средата за време на настанот во Белата куќа. „Знаете, тоа е една од оние работи што тие не ги знаат сосема – тие се горди луѓе“.
Зад сцената, активни се официјалните канали на работно ниво, но дијалогот на високо ниво не се случува. Во меѓувреме, неофицијалните канали се покажаа како непродуктивни, според три извори информирани за ситуацијата, отворајќи го патот за игра на економска кокошка со скап и неизвесен крај.
Потпирањето на Кина на строгиот протокол и желбата да го подготви Си Џинпинг за каков било повик од оваа големина е фундаментално во спротивност со начинот на кој Трамп прави бизнис, велат некои сегашни и поранешни функционери, што тие го посочуваат како главен застој во обидот да започнат продуктивни разговори.
Кина се обидуваше да воспостави заден канал, како што беше со советникот за национална безбедност на претседателот Џо Бајден, Џејк Саливан, но досега тие напори беа неуспешни. Приговорот на САД, според официјални лица: Администрацијата на Трамп се откажа од кинескиот министер за надворешни работи, Ванг Ји, кој служи како соговорник, сугерирајќи дека Ванг не е доволно близок до внатрешниот круг на Кси и дека не може да му се верува, пишува Си Ен Ен во свопјата анализа на најновата ескалација на односите меѓу официјален Пекинг и Вашингтон.
На кинеските власти им беа претставени конкретни имиња на луѓе со кои Белата куќа на Трамп би сакала да се дружи наместо тоа, но Кина нема да отстапи, велат изворите.
Двајца високи функционери на Белата куќа изјавија за Си-Ен-Ен дека Трамп би бил среќен комуникацијата да започне под лидерското ниво доколку донесе резултати.
И покрај тоа што официјалните лица на Трамп јавно кажаа дека Трамп ќе го диктира неговиот ангажман со Кси – директорот на Националниот економски совет Кевин Хасет изјави за CNBC во четвртокот наутро дека Трамп „ќе одлучи“ кога ќе почнат разговорите – јасно е дека топката засега е во теренот на Кина.
Барем така го гледаат официјалните лица на Трамп. Но, тоа не е погледот во Пекинг.
„Вратата за разговори е отворена, но дијалогот мора да се води врз основа на взаемно почитување и еднаквост“, изјави во четвртокот портпаролот на кинеското Министерство за трговија. „Ако САД изберат конфронтација, Кина ќе одговори исто. Притисокот, заканите и уцените не се вистинските начини за справување со Кина“.
Во услови на ќор-сокак, Белата куќа се обиде да им даде приоритет на трговските договори со Јапонија, Јужна Кореја и Виетнам со цел да изврши притисок врз Пекинг, рече висок претставник на Белата куќа.
Актуелните и поранешните американски функционери не ја исклучуваат можноста за воспоставување неочекуван канал за подготовка за можен повик на Кси-Трамп, но поранешните американски функционери велат дека клучот е да се осигураат дека Кинезите нема да го испратат Кси во заседа – особено откако украинскиот претседател Володимир Зеленски го прими во Овалната соба.
„Кинезите во секој случај не сакаат да го стават својот лидер во позиција во која се најде Зеленски“, рече Дени Расел, поранешен помошник државен секретар за Источна Азија и моментално потпретседател на Институтот за азиска политика на општеството. „Тие сакаат да се погрижат да се постават некои основи за состанок и да се воспостават некои основни правила“, потсетува СИ Ен Ен.
