Научници во Кина развија маска за лице што може да детектира вируси во воздухот, вклучително и коронавирус и грип. Маската може да ги открие вирусите дури и во ултра ниски концентрации во течност или гас. Се смета дека таа може да биде систем за рано предупредување кој може да помогне да се спречат појава на неколку заразни болести.
Маската е поврзана со електронски уреди и нејзините сигнали може да се обработат во реално време, со што се издава брзо предупредување доколку се открие вирус. „Претходните истражувања покажаа дека носењето маски за лице може да го намали ризикот од ширење и заразување на болеста“, рече Јин Фанг, научник за материјали од Универзитетот во Шангај Тонги и автор на студијата. „Значи, сакавме да создадеме маска што може да открие присуство на вирус во воздухот и да го предупреди носителот“. Тој вели дека маската би работела особено добро во затворени простори, кои се познати како поставки со поголем ризик за пренос на вируси.
Како функционира маската? Може да открие вообичаени респираторни вируси во воздухот или во капки или во аеросоли, што е во голема мера како се шират болестите како Ковид-19 или Х1Н1 (исто така познат како свински грип), кога заразените луѓе зборуваат, кашлаат или киваат. Овие вируси можат да останат суспендирани во воздухот некое време. „Нашата маска навистина добро би функционирала во простори со слаба вентилација, како што се лифтови или затворени простории, каде што ризикот од заразување е висок“, рече Фанг.
Тимот научници дизајнираше мал сензор со аптамери – тип на синтетичка молекула која може да идентификува уникатни протеини на патогени како антителата. Тие користеа три типа аптамери, кои можат да ги препознаат површинските протеини на SARS-CoV-2, H5N1 и H1N1.
Транзистор на сензорот на маската се активира откако аптамерите се врзуваат за целните протеини, испраќајќи предупредување до телефонот на носителот на маската во рок од 10 минути. Научниците ја тестираа маската во затворена комора, прскајќи ја вирусната површина на протеинот што содржи само количини на вируси на ниво на трага врз маската.
Сензорот откри примероци со само 0,3 микролитри течност што содржи вирусни протеини, за кои Фанг рече дека е од 70 до 560 пати помал од волуменот на течност произведена при едно кивање – и многу помал од волуменот произведен со кашлање или зборување. Тој додаде дека доколку се појават нови респираторни вируси, маската може лесно да се ажурира за да ги открие.
„Лекарите во голема мера се потпираат на нивните искуства во дијагностицирањето и лекувањето на болестите. Но, со побогати податоци собрани од уреди за носење, дијагнозата и третманот на болеста може да станат попрецизни“, рече Фанг.
Неговиот тим се надева дека ќе го скрати времето за откривање и ќе ја зголеми чувствителноста на сензорот.