Аналитика
Германската економија, која веќе е во пад, би можела да изгуби 1% од БДП поради трговските царини, ветени од новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, пишува Еуроњуз. Германската економија, иако сè уште најголемата во Европа, би можела да биде исфрлена од шините поради политиката на новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, ветувајќи големи трговски царини кои би можеле да чинат 1% од германскиот БДП.
Во текот на неговата кампања, Доналд Трамп зборуваше за 10-20% сеопфатни царини за увоз, вклучувајќи ги и оние од Европа. Тоа е продолжение на неговата стратегија за кревање на увозните царини, од претходниот мандат, кога, меѓу другото, напиша на својот Твитер профил: „….Јас сум Тарифен човек. Кога луѓето или државите доаѓаат да го нападнат големото богатство на нашата нација, сакам тие да платат за привилегијата да го сторат тоа. Тоа секогаш ќе биде најдобриот начин да ја максимизираме нашата економска моќ. Во моментов земаме милијарди долари во тарифи. ДА ЈА НАПРАВИМЕ АМЕРИКА ПОВТОРНО БОГАТА.“
И покрај тоа што Американците би ја платиле трговската тарифа, данокот што се наплаќа на странска стока кога тие влегуваат во земјата, тоа на крајот би го намалило пазарот за странски производи, според експертите.
„Германија е особено изложена на сеопфатните увозни тарифи со кои се закани Трамп“, рече за Euronews Business Емили Менсфилд, регионален директор за Европа во Economist Intelligence Unit (EIU), додавајќи дека земјата „е високо извозно ориентирана економија и има голем трговски суфицит со САД“.
Непосредно пред самопрогласениот тарифен човек Доналд Трамп да биде реизбран, германскиот извоз го достигна највисокото ниво на стоки во САД во последните децении, според Германскиот федерален завод за статистика.
Германија оствари трговски суфицит од 63,3 милијарди евра со САД во 2023 година, кога речиси една десетина од германскиот извоз отиде во САД, во вредност од 157,9 милијарди евра.
Се стравува дека потенцијалната штета што царините на Трамп би ја донеле на германската економија е еднаква на 1% од БДП. „Доколку се имплементираат тарифните планови, тоа би можело да не чини еден процент од економското производство во Германија“, изјави претседателот на германската Бундесбанка Јоаким Нагел за германскиот весник „Ди Цајт“, додавајќи дека „тоа е болно, особено затоа што германската економија воопшто не расте. година и веројатно ќе порасне само за помалку од еден процент следната година, доколку навистина се воведат новите тарифи, би можеле дури и да се лизнеме на негативна територија“.
За контекст, 1% од германскиот БДП би се преведел на 42 милијарди евра во 2023 година. Сепак, во текот на 4 години од претседателството на Трамп, Германија би можела да доживее загуба во БДП од над 127 милијарди евра до 180 милијарди евра, според извештајот на Германскиот економски институт (сметајќи царина од 10%-20% за увоз во САД од Европа).
Дури и без никакви негативни перспективи, германската економија веќе се мачи, со глобалната побарувачка што го притиска производството на извозно ориентираната земја, германскиот производствен сектор во криза – и како резултат на влијанието на енергетската криза предизвикана од војната во Украина. Згора на тоа, земјата мора да се соочи со колапсот на нејзината влада и предвремените избори закажани за февруари 2025 година.
Постојат очекувања, дури и од сојузната влада, дека германската економија ќе се намали малку оваа година.
Американската инвестициска банка Голдман Сакс, исто така, очекува германскиот БДП да се намали за 0,1% оваа година и да порасне за 0,5% и 1% соодветно во 2025 и 2026 година.
КОИ ИНДУСТРИСКИ СЕКТОРИ СЕ НАЈЗАГРОЗЕНИ?
Според институтот ИФО, потенцијалната царина од 20% на увезената стока може да доведе до пад на германскиот извоз во САД за околу 15%.
„Автомобилскиот сектор веројатно ќе биде на удар за Трамп (Германија извезува многу луксузни автомобили на американскиот пазар), но очекуваме челикот и алуминиумот, хемикалиите и фармацевтските производи исто така да бидат изложени на овие трговски тарифи“, рече Менсфилд.
Во неверојатно сценарио САД да ги задржат тарифите за кинеските ЕВ возила, но не и за германските, САД би можеле да обезбедат просперитетен пазар за европскиот автомобилски сектор, пазар каде што нема да мора да се натпреварува со кинеските модели. Но, Трамп најверојатно ќе ги фаворизира производителите на автомобили во САД.
Според Goldman Sachs, новата ера на Трамп „најверојатно ќе повлече обновени одбранбени трошоци и безбедносни притисоци за Европа“, но тие очекуваат ограничен поттик на растот во овој сектор. Конкретно во Германија, фискалните ограничувања би можеле „да спречат нагло зголемување сега“, додаде Менсфилд.
Сè на сè, извозниците може да имаат добри вести пред да започнат тарифите. На краток рок, американските увозници може однапред да ги вчитаат своите нарачки за да ги надминат тарифите. „Силниот раст на САД и силниот долар, исто така, ќе ја поддржат американската побарувачка за германски стоки“, рече таа.
ЌЕ ИМА ЛИ ТРГОВСКА ВОЈНА МЕЃУ САД И ЕУ?
Економистите стравуваат од трговска војна меѓу САД и ЕУ, коишто извезоа стоки во САД во вредност од 502 милијарди евра во 2023 година, што сочинува една петтина од вкупниот извоз на неевропската унија.
Сепак, не се очекува дека идниот претседател на САД ќе брза да ги наметне сите царини одеднаш, особено со одредено одбивање од американскиот приватен сектор, потенцијални правни предизвици и преговори за договор за отсекување со важни трговски партнери (вклучувајќи ги ЕУ) може да го одложи процесот.
„Очекуваме царините да бидат воведени во втората половина на 2025 година, а главниот економски удар ќе дојде во 2026 година“, рече Менсфилд.
Регионалниот директор за Европа во Economist Intelligence смета дека „ЕУ ќе користи мешавина од моркови и стапчиња за да се обиде да постигне договор со Трамп“.
Тинк-тенк „Бругел“ со седиште во Брисел во својата анализа пишува дека таквиот договор би можел да вклучи купување на природен гас, земјоделски производи и оружје од САД од ЕУ, што треба да се направи како дел од договорот.
Во меѓувреме, зголемената трговска несигурност може да предизвика поголема штета од реалните тарифи. „Голем дел од повлекувањето на растот би дошло од повисоката несигурност во трговската политика (TPU) – наместо од самите актуелни зголемувања на царините – во согласност со искуството од 2018-19 година“, се вели во последниот извештај на Голдман Сакс: Економските импликации на реизборот на Трамп за Европа. Актуелните политички превирања, исто така, ја ограничуваат ефикасноста на германската влада во одговорот на различните притисоци врз фирмите во моментот.
„Веројатноста за усогласена акција за справување со структурните ограничувања на економијата (вклучувајќи го и лошиот демографски профил, инвестицискиот дефицит со врснички економии, автомобилските фирми кои ги повикуваат кинеските конкуренти итн.) се чини слаба“, истакна Менсфилд.
