ЕУ ѝ се враќа на железницата како спас од енергетската криза

„Неодамна поминав скоро два дена обидувајќи се да летам околу еден час од Амстердам до Берлин. По неколку откажани летови и многу часови чекање во редица, се вратив дома со моето семејство преку Париз, согорувајќи двојно повеќе CO2 на патот. Нашиот багаж пристигна 10 дена подоцна. За шесте часа што првично ги поминавме чекајќи во редица на бирото за помош по првото откажување, можевме да отпатуваме до Берлин со железница. Ќе слезевме само неколку станици од дома и барем ќе патувавме поудобно“. Ова е само едно од многуте сведоштва на патници од Европската Унија, кои ги почувствуваа огромните гужви, застои, откажани или презакажани летови, заскитан багаж и многу други непријатности, како последица од хаосот во авиотранспортот низ Европа откако попуштија ковид-мерките оваа пролет.

ЗА 9 ЕВРА ЦЕЛ МЕСЕЦ ВОЗЕЊЕ НИЗ ГЕРМАНИЈА

Откако бројот на патници во железницата се намали како последица на пандемијата, ЕУ ја искористи 2021 година, Европската година на железницата, за да ги објави плановите за двојно зголемување на брзите железнички линии низ континентот до 2030 година и создавање беспрекорна единствена поврзувачка мрежа. Еден од аргументите е дека возовите, кои испуштаат мали 0,4% од транспортните емисии на Европската унија – авионите произведуваат повеќе од 10 пати повеќе CO2 – за да обезбедат подобра алтернатива.

Како дел од Европскиот зелен договор, постои притисок брзите возови да станат доминантна форма на транспорт меѓу одредени европски градови. Во моментов, сепак, железницата има долг пат да помине, според Гринпис помалку од 7% од превозот на патници во Европската унија се одвива со воз.

Во Германија летово, од јуни до август  патниците можат да уживаат неограничено користење на локални и регионални услуги за само 9 евра месечно.

Федералната влада воведе месечна карта за јавен превоз од 9 евра, достапна за сите, за месеците јуни, јули и август. Веднаш штом беше објавена понудата, социјалните мрежи зовреа од луѓе кои споделуваа вести за можноста да уживаат во ефтиното, неограничено патување со сите автобуси, трамваи, метро и регионални возови низ Германија. И по само еден месец, успехот на шемата се чини дека прави убедлив случај и за другите земји да го следат примерот.

Прелиминарната анализа покажа дека, додека претходно подолгите патувања со воз (над 300 километри) го сочинуваа најголемиот дел од патувањата на германската железничка мрежа, обратното беше точно во јуни 2022 година. Само во првата недела, патувањата со воз на помеѓу 100 км и 300 км се зголеми на 46% над нивоата пред Ковид – и, најимпресивно, на 58% за патувања на кратки растојанија од 30 км до 100 км. Во исто време, анализата на TomTom откри пад на гужвите во автомобилскиот сообраќај, што резултираше со подобрено време на возење во 23 од 26 испитани германски градови.

Она што го прави билетот со паушална цена од 9 евра толку привлечен е, се разбира, цената; дури и користењето на 20 дена месечно е еднакво на скромни 45 центи дневно.

ДА СЕ ЗАБРАНАТ КУСИТЕ ЛЕТОВИ ВО УНИЈАТА

Седумдесет проценти од Германците сакаат да ги забранат летовите на кратки релации и наместо тоа да користат возови, според истражувањето од 2021 година, пишува Дојче Веле. Германската Зелена партија, исто така, повика да се забранат пократките летови во пресрет на минатогодишните сојузни избори и вети дека ќе ја направи железницата поевтина од буџетскиот лет.

Европската Унија, исто така, ги ревитализира прекуграничните ноќни возови, кои беа намалени поради конкуренцијата од буџетските авиокомпании. Но, предизвикот останува да се создаде поцврста и интегрирана прекугранична железничка мрежа која моментално има силен домашен фокус.

Во исто време, француската влада ја спаси Ер Франс под услов да ги забрани домашните летови на линии каде патувањето со воз е помалку од 2,5 часа. Веќе има смисла да се патува од Париз до Лион, на пример, со брз Те-Ге-Ве (TGV) воз – од центарот на градот, возот е 40 минути побрз од авион и често е поевтин.

ВО ШПАНИЈА ВОЗОВИТЕ СТАНАА БЕСПЛАТНИ

Како дел од антикризните мерки за населението, претседателот на шпанската влада Педро Санчез најави дека патувањето со воз на кратки и средни релации во Шпанија ќе биде бесплатно четири месеци од почетокот на септември до 31 декември годинава. Во соопштението објавено на 12 јули, Владата нагласи дека ова е мерка со која се поттикнува максимално искористување на овој вид колективен јавен превоз со цел да се гарантира задолжителното секојдневно движење со превозно средство кое е безбедно, сигурно, удобно, економично. и стабилна, пренесува SchengenVisaInfo.com.

Сепак, за разлика од Германија, Шпанија одлучи да оди чекор подалеку со тоа што патувањето со воз на своите услуги Renfe ќе биде целосно бесплатно во период од четири цели календарски месеци. „Потполно сум свесен за секојдневните тешкотии со кои се соочуваат повеќето луѓе. Знам дека платата ви станува сè помала, дека е тешко да се врзе крај со крај и дека вашата кошничка станува се поскапа“, истакна во оваа насока Санчез.

Трошоците за билетите ќе бидат покриени со нов неочекуван данок за банките и енергетските компании кои оствариле профит од зголемените каматни стапки и цените на енергијата. Данокот треба да биде воведен во 2023 година и може да генерира до 7 милијарди евра за две години.

„Со оваа мерка се продолжува онаа од минатиот 25 јуни, со која веќе е утврдено намалување од 50 отсто за овој вид пропусници, поради брзата еволуција на геополитичката ситуација и потребата да се обезбеди максимална дневна мобилност на граѓаните“, се вели во соопштението. Според Владата, мерката ќе се финансира преку вонреден заем кој ќе биде одобрен во релевантното регулаторно опкружување кое ги регулира. Дополнително, попустот од 100 отсто е достапен само за билети за повеќе патувања, а не за единечни.

Сепак, патувањето со други услуги, вклучително и возови на долги релации и оние со кои управуваат други компании, нема да бидат вклучени во мерките. Ако патниците сакаат да купат сезонски билет, тогаш тоа значи дека е дозволено бесплатно патување со воз за патници од градови како Барселона и Севиља или Мадрид и Билбао.

Со преземањето на овој чекор, Шпанија има за цел да го намали влијанието на кризата на трошоците за живот во земјата. Нацрт-законот како дел од таканаречениот „Пакет за ублажување на трошоците за енергија“, исто така се очекува да го ублажи остриот пораст на цените на енергијата и горивото како резултат на инфлацијата и војната во Украина.