Британија станува „земја во развој“, со најголем пад на стандардот во пишаната историја

Според Saxo Bank, политичката нестабилност, трговските нарушувања, енергетската криза и вртоглавата инфлација ја прават Обединетото Кралство „земја во развој“. Банката на Англија минатата недела предупреди дека британската економија ќе влезе во својата најдолга рецесија од глобалната финансиска криза во четвртиот квартал, што ќе доведе до БДП понизок за 2,1%. Во меѓувреме, инфлацијата се предвидува да достигне врв над 13% во октомври.

Централната банка не очекува нагло враќање од рецесијата и смета дека БДП останува 1,75% под денешните нивоа во средината на 2025 година.

Во белешката за истражување во понеделникот, шефот за макро анализа на Saxo Bank, Кристофер Дембик, рече дека Обединетото Кралство „се повеќе изгледа како земја во развој“.

Новиот премиер ќе биде објавен на 5 септември по оставката на Борис Џонсон, при што конзервативните кандидати Лиз Трус и Риши Сунак ќе се борат за клучевите од 10 Даунинг Стрит 10 во услови на тешка економска криза и најголем над на животниот стандар во пишаната историја на земјата.

Ограничувањето на цената на енергијата во Обединетото Кралство треба да се зголеми за уште 70% во октомври, со што сметките за енергија ќе бидат над 3.400 фунти годишно и ќе доведе милиони домаќинства во сиромаштија, со дополнително зголемување на ограничувањето кое се очекува на почетокот на следната година. Земјата, исто така, се бореше со трговски нарушувања поради Брегзит и тесните грла поврзани со Ковид.

Единствениот фактор што недостасува во карактеризацијата како земја во развој, рече Дембик, е валутната криза, при што британската фунта се држи и покрај жестоките макроекономски ветрови. „Во изминатата недела падна само 0,70% во однос на еврото и 1,50% во однос на американскиот долар. Нашиот облог: откако ја преживеавме неизвесноста за Брегзит, не гледаме што би можело да ја турне фунтата во слободен пад“.

Сепак, тој посочи дека сите водечки показатели укажуваат на поголема болка пред британската економија. На пример, регистрациите на нови автомобили – често се перципирани како водечки показател за здравјето на британската економија – паднаа од 1,835 милиони во јули 2021 година на 1,528 милиони минатиот месец. „Ова е најниско ниво од крајот на 1970-тите. Рецесијата ќе биде долга и длабока. Нема да има лесно бегство. Ова е најзагрижувачки, според нас. Банката на Англија оценува дека падот ќе трае со БДП сè уште 1,75% под денешните нивоа во средината на 2025 година“, рече Дембик.

„Она што Брегзит не го направи сам по себе, Брегзит заедно со ковид и високата инфлација успеаја да го направат. Економијата на Обединетото Кралство е уништена“.

Единствената утеха, според данската инвестициска банка, е тоа што очекуваното зголемување на каматните стапки на Банката на Англија во септември – што ќе биде седмо по ред – може да биде последно. „Надвор од пазарите на работни места, постојат знаци дека некои од клучните двигатели на инфлацијата можеби почнуваат да се намалуваат“, рече Дембик. „Покрај тоа, изгледите за долга рецесија (пет негативни квартали од БДП почнувајќи од четвртиот квартал на 2022 па сè до крајот на 2023) сигурно ќе ја турне Банката на Англија во позиција на чекање и гледање“.

Сепак, банката сугерираше дека има подолгорочни импликации на тековната криза. „Замислете дипломиран млад човек кој влегол на пазарот на трудот во 2009/10 година, на нив им кажуваа дека ова е несреќа што се случува еднаш во животот. Сега се во раните 30-ти години и доживуваат уште една економска криза што се случува еднаш во животот“, рече Дембик. „Тие се соочија со економија на потиснати плати, без изгледи за домување, две години дружење изгубени поради заклучување, огромни сметки за енергија и кирии и сега долга рецесија. Ова ќе доведе до поголема сиромаштија и очај“.

Банката на Англија предвиде дека реалниот расположлив приход по оданочување на домаќинствата ќе падне за 3,7% во текот на 2022 и 2023 година, а домаќинствата со ниски приходи ќе бидат најтешко погодени, а Дембик ги истакна неодамнешните наоди на ММФ дека најсиромашните домаќинства во Велика Британија се меѓу најтешко погодените домаќинства во Европа со скок на трошоците за живот.