Аналитика
Во Албанија минималната плата достигна 405 евра, односно 40 илјади леки. Поради пораст на вредноста на националната валута, платата е повисока во евра отколку во втората половина на 2023 година, кога се пресметуваше на 376 евра, иако и тогаш беше сè уште 40 илјади леки (последното зголемување беше направено во април 2023 година), покажуваат официјалните податоци од објавената статистика.
Споредено со оваа соседна земја, во Македонија, според најновите статистички податоци минималецот изнесува 24.379 денари или во противвредност на евра – 396 евра. Минималната плата и во Албанија и во Македонија останува пониска од Србија која ја доведе на ниво од 619 евра и Црна Гора која има 670 евра.
Сепак, иако е зголемена, платата во Албанија вреди помалку, поради високите трошоци за живот, пишува албанското издание на Политико.
Еуростат објаснува дека мерењето според паритетот на куповната моќ (ППП) покажува колку парични единици чини даден износ на стоки и услуги во различни земји.
Дефинирањето на висината на минималната плата во Европската Унија е правило за многумина, но не сосема за сите. Секој го прави она што му одговара бидејќи тоа е исклучиво под националната надлежност. Според новообјавените податоци на Еуростат зголемен е бројот на земји членки за законски да се обезбеди минимална плата, од 21 на 22 земји.
КОИ ЗЕМЈИ ВО ЕУ ИМААТ ВОСТАНОВЕНО МИНИМАЛЕЦ?
Во споредба со пред пет години, Кипар воведе законски гарантирана плата, оставајќи ги Италија, Австрија, Данска, Финска и Шведска како исклучок. Овие пет ЕУ членки немаат востановено национална минимална плата. За подобрување на животниот стандард, Директивата на ЕУ за минимална плата, усвоена во октомври 2022 година, има за цел да воспостави рамка за обезбедување на соодветни нивоа на минимална плата меѓу земјите-членки.
Сепак, од октомври 2024 година, мнозинството земји-членки на ЕУ допрва треба да го започнат процесот на инкорпорирање на Директивата за минимална плата во националното законодавство, според Европската конфедерација на синдикати (ETUC). Само шест земји-членки воведоа законодавство за спроведување на директивата.
Пресметана различно и поврзана со трошоците за живот во секоја земја, минималната плата варира во однос на нејзината реална куповна моќ. Така, практично половина од земјите-членки – 10 од 22 – обезбедуваат минимална плата помала од илјада евра. Таков е случајот во Бугарија (противвредност од 551 евра), Унгарија (против 707 евра), Летонија (740 евра), Романија (против 814 евра), Словачка (816 евра), Чешка (против 826 евра), Естонија (886 евра), Малта (996 евра), Малта (996 евра).
Во шест други земји-членки на ЕУ таа се движи од 1.000 до 1.500 евра месечно. Таков е случајот во Кипар (1.000 евра), Португалија (1.015 евра), Литванија (1.038 евра), Полска (против 1.091 евра), Словенија (1.278 евра) и Шпанија (1.381 евра). Во останатите шест држави, пак, минималната плата е повисока од 1.500, па дури и го надминува прагот од две илјади евра. Тоа е случај во Франција (1.802 евра), Белгија (2.070 евра), Германија (2.161 евра), Холандија (2.193 евра), Ирска (2.282 евра) и Луксембург (2.638 евра).
Податоците покажуваат и намалување на разликата во платите. Во 2020 година, минималната плата во Луксембург – највисока од сите – беше седум пати поголема од таа на Бугарија, која беше најниска, но сега е нешто помалку од пет пати (4,8 пати, истакнува Европскиот статистички институт) поголема.
Од десетте земји кандидатки за влез во Европската Унија, седум имаат востановено минимална плата (Црна Гора, Молдавија, Турција, Македонија, Србија, Украина, Албанија), додека три немаат: Босна и Херцеговина, Грузија и Косово.
(Фото: Енциклопедија Британика)
