Аналитика
ЕУ планира да ја погоди Силиконската долина со одмазднички мерки доколку претседателот Доналд Трамп ги следи заканите за воведување царини на блокот, при првата употреба на бриселската „базука“ што може да ги вовлече услугите во трговска војна, објави Фајненшел Тајмс.
Европската комисија се обидува да го употреби својот „инструмент против принуда“ во потенцијалниот спор со Вашингтон, рекоа двајца функционери кои ги познаваат плановите, што ќе и овозможи на ЕУ да ги таргетира американските услужни индустрии, пред се големите технолошки компании.
Официјален претставник изјави за ФТ дека „сите опции се на маса“ и укажа на ACI како најтешкиот одговор на располагање без да се прекрши меѓународното право. ACI (Anti-coercion Instrument) прво и основно е дизајниран да дејствува како пречка против економската принуда. Онаму каде што сè уште се случува принуда, алатката обезбедува структура за да одговори на добро калибриран начин за да се запре принудата. Тоа и дава на ЕУ широк опсег на можни контрамерки кога една земја одбива да ја отстрани принудата. Тие вклучуваат наметнување тарифи, ограничувања на трговијата со услуги и аспекти на правата на интелектуална сопственост поврзани со трговијата, како и ограничувања за пристап до странски директни инвестиции и јавни набавки.
Алатката, која беше подготвена за време на првиот мандат на Трамп и потоа се користеше како пречка против Кина, ѝ дозволува на извршната власт на ЕУ да воведе ограничувања на трговијата со услуги доколку утврди дека некоја земја користи царини за стоки за да присили промени во политиката.
Заканата на Трамп да користи тарифи за да ја принуди Данска да го предаде Гренланд и да ја притисне ЕУ да се откаже од извршните дејствија против американските технолошки компании ќе се квалификува, изјавија официјални лица.
Наречена „базука“ од некои официјални претставници на ЕУ кога стапи на сила во 2023 година, ACI му дозволува на блокот да избира од широк опсег на одмазднички мерки, како што е укинување на заштитата на правата на интелектуална сопственост или нивна комерцијална експлоатација, на пример, преземања на софтвер и услуги за стриминг.
Тој, исто така, ѝ дозволува на ЕУ да ги блокира странските директни инвестиции или да го ограничи пристапот на пазарот за банкарските, осигурителните и другите групи за финансиски услуги.
Вториот функционер предупреди дека иако ЕУ е умешна во справувањето со царините за стоки, сепак може да се откаже од проширувањето на спорот во нови области, вклучувајќи услуги и права на интелектуална сопственост.
Трамп минатата недела рече дека „апсолутно“ ќе наметне царини на ЕУ, наведувајќи ја акцијата на Брисел против американските технолошки компании и нејзиниот голем трговски дефицит на стоки. Тој не даде детали за тоа кога ќе бидат усвоени мерките или дали блокот би можел да преговара за одложување, како што обезбедија Канада и Мексико.
Министрите за трговија на ЕУ се состанаа во вторник во Варшава за да разговараат за заканите на американскиот претседател. Официјални лица информирани за дискусиите зад затворени врати рекоа дека мнозинството изрази поддршка за казнени активности доколку е потребно.
Комесарот за трговија, Марош Шефчовиќ, рече дека сака да преговара за начин како да се избегнат царините, но додаде: „Ако нè погодат, цврсто ќе реагираме“.
Шефчовиќ истакна дека блокот имал голем дефицит со САД во услугите, иако уживал суфицит во стоки.
Некои земји-членки се претпазливи да водат трговска војна кога економскиот раст е толку слаб. „Сакаме да деескалираме“, рече дипломат на ЕУ кој знаел за дискусиите.
Секоја одмазда треба да биде пропорционална и комисијата ќе треба да обезбеди докази за штета на индустриите на ЕУ. Исто така, мора да побара одобрение од најмалку 15 од 27-те земји-членки. Консултациите може да траат неколку недели; последните одмазднички тарифи наметнати на САД во 2018 година беа потребни три месеци да се усвојат.
Спротивно на тоа, Канада и Мексико објавија одмазднички мерки минатата недела неколку часа по одлуката на Вашингтон да воведе царини до 25 отсто.
Трамп потоа ги суспендираше тарифите за двете земји, наводно во замена за обврските за сузбивање на мигрантите и трговијата со дрога.
Лоран Сен-Мартен, францускиот министер за трговија, изјави за Фајненшл тајмс дека и покрај АЦИ, на ЕУ можеби ќе и требаат побрзи одмазднички мерки. „Брзината е едно од клучните прашања, мораме да бидеме подготвени побрзо од минатиот пат. Мораме да бидеме пообединети и побрзи“.
Во март 2018 година Трамп воведе царини од 25 отсто за челик и 10 отсто за алуминиум. На ЕУ и требаа три месеци да ги одобри своите одмазднички мерки за американска стока од 2,8 милијарди евра.
Дипломат на ЕУ рече дека блокот може брзо да се движи во криза, додавајќи: „Погледнете го нашиот одговор на руската инвазија на Украина или ковид-пандемијата.
