Аналитика
Топењето на мразот на Антарктикот може да предизвика вулкански ерупции под огромната ледена покривка на континентот, создавајќи бавна, но опасна повратна јамка, предупредуваат научниците.
Според британски Индипендент, една нова студија сугерира дека топењето на ледената покривка на Антарктикот, предизвикано од климатската криза, може да ја зголеми вулканската активност под површината.
Под мразот на Антарктикот има над 100 вулкани, од кои многу лежат скриени длабоко под ледената покривка, особено долж западниот брег. Додека на некои од овие вулкани врвовите им се над мразот, многу од нив се закопани длабоко подолу, што го отежнува откривањето и проучувањето.
Истражувачите направија 4.000 компјутерски симулации за да испитаат како постепеното губење на мразот влијае на коморите на магмата закопани под ледената покривка на Антарктикот.
Наодите покажуваат дека како што мразот се топи, тој го намалува притисокот врз карпите долу, овозможувајќи и на компримираната магма да се прошири. Овој процес го зголемува притисокот врз ѕидовите на коморите на магмата, потенцијално предизвикувајќи вулкански ерупции.
Студијата нагласува како тежината на ледената покривка делува како капа на магмата подолу. Кога мразот се топи, притисокот на надбрежјето опаѓа, дозволувајќи им на гасовите растворени во магмата да избегаат – слично како отворање шише со сода. Ова ослободување на гас создава притисок во комората на магмата, зголемувајќи ја веројатноста за ерупција.
Иако овие ерупции се случуваат под површината и можеби не се видливи, тие можат да имаат значителни последици. Топлината од субглацијалните вулкански ерупции може да го забрза топењето длабоко под површината, слабеејќи ја ледената покривка и потенцијално да доведе до понатамошна вулканска активност.
Научниците предупредуваат дека овој процес може да создаде бавна повратна врска: топењето на мразот го намалува површинскиот притисок, што доведува до повеќе вулкански ерупции, кои пак произведуваат топлина што го забрзува топењето на мразот.
„Ерупциите под ледената покривка би можеле да додадат до топење, со што се комплицираат предизвиците што веќе ги носат зголемените глобални температури“, се вели во студијата.
Истражувањето сугерира дека овој механизам за повратни информации функционира со векови, што значи дека ефектите би можеле да останат дури и ако човештвото драстично ги намали емисиите на стакленички гасови. Историските докази покажуваат дека слични процеси можеби се случиле за време на последното ледено доба кога ледената покривка на Антарктикот била многу подебела.
Иако студијата го нагласува бавното темпо на овие промени, таа предизвикува загриженост за долгорочната стабилност на Антарктикот и импликациите за глобалното ниво на морињата. Ледената покривка на континентот веќе е главен придонесувач за порастот на нивото на морињата на глобално ниво, а зголемената вулканска активност може да го засили проблемот.
