Аналитика
САД и западните сојузници планираат да го одобрат пакетот заем од 50 милијарди долари за Украина, поддржан од профитот од замрзнатите руски средства, кој вклучува американски придонес од 20 милијарди долари, објави вчера Белата куќа.
„Како дел од пакетот Г7, Соединетите Држави денеска објавуваат дека ќе обезбедиме заеми од 20 милијарди долари на Украина кои ќе бидат вратени со каматата заработена од имобилизираните руски суверени средства“, рече претседателот Џо Бајден во изјавата со која официјално го објави пакет. „Со други зборови, Украина може да ја добие потребната помош сега, без да ги оптоварува даночните обврзници“.
Претседателот ги опиша заемите како поддршка на Украинците „додека тие ја бранат и обновуваат својата земја“. „И нашите напори јасно покажуваат“, додаде Бајден, „тираните ќе бидат одговорни за штетите што ги предизвикуваат“.
Претставниците на администрацијата на Бајден сметаат дека помошта е од витално значење за економијата на Киев, разурната од војна, која оди во зимските месеци.
„Украина ќе ја добие потребната помош сега, без да ги оптоварува нашите даночни обврзници“, рече заменик-советникот за национална безбедност на Белата куќа за меѓународна економија, Дејп Синг.
Најавата доаѓа за време на напорниот политички период во САД, кој е помалку од две недели од претседателските избори кои би можеле да го вратат републиканскиот кандидат Доналд Трамп, кој беше јавен скептик за американската помош за Украина, во Белата куќа.
САД ќе растураат најмалку половина од заемот од 20 милијарди долари до овој декември, според Синг. Администрацијата планира да искористи половина од заемот за економска помош, а втората половина за дополнителна воена помош за Киев. Но, Белата куќа ќе треба да обезбеди дополнителни овластувања од Конгресот за да обезбеди делови од заемот како воена поддршка.
Ако Белата куќа не може да постигне договор со законодавната гранка која ги обезбедува потребните овластувања, Синг рече дека администрацијата ќе се сврти и наместо тоа ќе го обезбеди целиот износ на заемот како економска помош.
„Ќе обезбедиме 20 милијарди долари во секој случај. Но, ќе работиме со Конгресот во текот на следните неколку месеци за да процениме дали можеме да добиеме доволно овластување преку странско воено финансирање, органи за гаранција за заеми да обезбедат половина од нашата помош преку воена поддршка“, рече Синг.
Останатите 30 милијарди долари помош ќе дојдат од Европската унија и колегите партнери од Г7, вклучувајќи ги Обединетото Кралство, Канада и Јапонија.
„Како што се обврзавме во јуни, Г7 ќе започне со дисперзија на помошта во корист на Украина до крајот на оваа година, за да можеме да ги задоволиме итните потреби на Украина додека се приближуваме до зимата и испраќајќи непогрешлив сигнал, САД и нивната Г7. партнерите нема да се заморат“, рече Синг.
Кампањата предводена од САД за постигнување договор меѓу другите земји на Г7 – Обединетото Кралство, Канада, Франција, Германија, Италија и Јапонија – беше најавена на самитот на групата во Пуља, Италија, претходно оваа година.
Во следните месеци, САД и нивните сојузници ги испеглаа пофините детали за извршувањето на сложениот заем. Европските пратеници во вторникот одобрија заем од околу 37,7 милијарди долари (35 милијарди евра) за Украина, поддржан од замрзнатите руски средства.
Дополнителни детали ќе бидат објавени по претстојниот состанок на министрите за финансии на Г7, додаде тој.
Западните земји ги замрзнаа средствата на Русија на банкарските сметки лоцирани во Европа и САД како дел од масовниот бран санкции донесени откако рускиот претседател Владимир Путин нареди инвазија на Украина во 2022 година. Стотици милијарди средства се замрзнати во Европа, со само мал сума – околу 3 милијарди долари – лоцирана во банки во САД.
Ова првично ги наведе европските функционери да изразат загриженост дека би можеле да бидат изложени на ризик ако Украина не го врати заемот, но преговарачите на крајот го структурираа договорот така што сите земји-учеснички го делат ризикот.
Доколку се постигне мировен договор во конфликтот, или руските средства ќе останат замрзнати и ќе генерираат камата за враќање на заемите додека не се вратат, или Русија ќе ја плати штетата што ја предизвика.
Земјите од Г7 за прв пат почнаа да размислуваат за други долгорочни извори на финансирање за Украина кон крајот на минатата година, поради сомневањата за идната политичка и финансиска посветеност да продолжат да ги трошат парите на даночните обврзници во Украина.
(Фото: ФТ)
