Мобилните решенија за плаќање го револуционизираа начинот на кој се спроведуваат финансиските трансакции, нудејќи им погодност, безбедност и ефикасност на корисниците ширум светот. Како составен дел на финансиската технологија (fintech), решенијата за мобилно плаќање брзо еволуираа, задоволувајќи ги различните потреби и преференци на потрошувачите.
Решенијата за мобилно плаќање претрпеа значителна еволуција во изминатите неколку децении, водени од напредокот во технологијата и менувањето на однесувањето на потрошувачите. Во раните 2000-ти, се појавија основни решенија за мобилно плаќање како што се трансакциите базирани на СМС и апликациите за мобилни паричник, поставувајќи ја основата за идните иновации. Дополнително, воведувањето на NFC технологијата креираше бесконтактни плаќања,овозможувајќи им на корисниците да вршат трансакции со допирање на нивните мобилни уреди на ПОС терминалите. Сето ова допринесе да компаниите како PayPal, Apple (Apple Pay), Google (Google Pay) и Samsung (Samsung Pay) воведат апликации за мобилен паричник, овозможувајќи им на корисниците безбедно да ги складираат информациите за платежните картички и едноставно и сигурно да ги вршат своите трансакции. Во подоцнежната фаза од развојот на финтек индустријата се појави подемот на платформите за плаќање P2P како што се Venmo, Cash App и Zelle, со што значително се олесни трансферот на средства помеѓу поединци кои користат мобилни уреди. На крај не смееме да ги заборавиме плаќања со QR код. Овие решенијата за плаќање базирани на QR код добија популарност, особено на пазарите во развој, нудејќи едноставен и рентабилен начин за прифаќање плаќања со помош на паметни телефони.
Екосистемот за мобилни плаќања опфаќа различни инволвирани страни, вклучувајќи технолошки компании, финансиски институции, трговци и потрошувачи. Технолошките компании како Apple, Google, Samsung и PayPal доминираат на пазарот за мобилни плаќања со нивните соодветни апликации за паричник. Банките и картичните оператори пак, играат клучна улога во овозможувањето мобилни плаќања преку издавање платежни картички и партнерство со технолошки провајдери за да понудат решенија за дигитално плаќање, а компаниите како Square и Shopify им обезбедуваат на трговците хардверски и софтверски решенија за прифаќање на мобилни плаќања. Ваквата еволуција на површина извади голем број на финтек стартапи кои се фокусираат на одредени сегменти од системот за мобилни плаќања, како што се плаќањата P2P (Venmo, Cash App), микротрансакции (Stripe) и плаќањата со криптовалути (Coinbase).
Во однос на технолошкиот напредок значајни резултати беа постигнати пред се во интеграцијата на методите за биометриска автентикација, како што се отпечатокот од прст и препознавањето на лицето, со кои се подобри безбедноста на мобилните плаќања, правејќи ги трансакциите посигурни и поудобни за корисниците. Исто така, технологијата за токенизација ги заменува чувствителните информации за картичката со уникатни токени, намалувајќи го ризикот од измама за време на трансакциите. Појавата на блокчејн технологијата го олесни развојот на решенија за мобилно плаќање базирани на криптовалути, нудејќи децентрализација, безбедност и пониски трансакциски трошоци. За сето ова да функционира од исклучително значење беше пенетрацијата на вештачката интелигенција, преку која системите за откривање измами ги анализираат моделите на трансакциите во реално време за да идентификуваат и спречат нелегални активности, обезбедувајќи безбедност на трансакциите за плаќање преку мобилни телефони.
И покрај нивната широка употреба, решенијата за мобилни плаќања се соочуваат со неколку предизвици и проблеми, вклучувајќи:
- Безбедносни ризици: платформите за мобилно плаќање се подложни на безбедносни прекршувања, обиди за хакирање и кражба на идентитет, што предизвикува загриженост за безбедноста на податоците на корисниците и финансиските информации.
- Усогласеност со регулативата: Регулаторниот опис кој ги опкружува мобилните плаќања е сложен и постојано се развива, што претставува предизвик за усогласеност за компаниите кои работат во повеќе јурисдикции.
- Интероперабилност: Недостатокот на интероперабилност помеѓу различни платформи и системи за мобилни плаќања ги попречува беспрекорните трансакции и го ограничува прифаќањето на корисниците.
- Доверба на потрошувачите: Градењето и одржувањето на довербата на потрошувачите е од клучно значење за широко распространето усвојување на решенија за мобилно плаќање, особено меѓу постарите демографски групи и поединци кои се скептични за дигиталните начини на плаќање.
За да добиеме претстава колкава е големина на глобалниот пазар ќе изнесеме неколку статистички податоци:
- Глобалниот пазар на мобилни плаќања се предвидува да достигне над 12 трилиони долари до 2027 година, растејќи со годишна стапка од околу 30%.
- Значително е зголемена пенетрација на паметни телефони, со скоро 6,5 милијарди корисници на паметни телефони ширум светот, со највисоки стапки на пенетрација во регионите како Северна Америка, Европа и Азија-Пацификот.
- Стапката на искористеност на мобилното плаќање варира во зависност од регионот, при што Кина води на пазарот со над 80% од корисниците на интернет кои редовно користат мобилни плаќања. Во Соединетите Американски Држави, мобилните плаќања сочинуваа околу 30% од трансакциите на мало.
- Трансакциите на мобилни плаќања бележат експоненцијален раст, при што обемот на глобалните трансакции надмина 4,7 трилиони долари во 2023 година.
- Решенијата за мобилно плаќање имаат потенцијал да промовираат финансиска инклузија преку обезбедување на недоволно опслужените популации пристап до дигитални финансиски услуги. Од 2020 година, околу 1,7 милијарди возрасни лица на глобално ниво останаа без пристап до банка, што претставува можност за давателите на мобилни плаќања да го премостат јазот и да го прошират финансискиот пристап.
Иднината на решенијата за мобилно плаќање во Финтек е ветувачка, со три клучни трендови кои ја обликуваат траекторијата на индустријата. Прво, мобилните плаќања се очекува да продолжат да растат на глобално ниво, поттикнати од зголемувањето на пенетрацијата на паметните телефони, проширувањето на пристапот до интернет и префрлањето на преференциите на потрошувачите кон дигиталните трансакции. Второ, интеграцијата на новите технологии како (IoT), (AR) и машинското учење дополнително ќе ги подобрат можностите и функционалностите на решенијата за мобилно плаќање. Трето, фокусот на сајбер безбедноста и приватноста ќе остане главен топ тема. Со зголемувањето на заканите за сајбер безбедноста, давателите на мобилни плаќања ќе дадат приоритет на подобрување на безбедносните мерки и обезбедување усогласеност со прописите за заштита на податоците.
Редакција Пари