Аналитика
Американскиот долар ќе ја задржи својата позиција како доминантна резервна валута во светот во следната деценија, збунувајќи ги растечките повици од некои земји за усвојување алтернативи, според внимателно следеното годишно истражување на централните банки. Истражувањето на Официјалниот форум за монетарни и финансиски институции (OMFIF), тинк-тенк за централно банкарство во Обединетото Кралство, покажа дека резервните банки кои управуваат со вкупно 5 трилиони американски долари средства очекуваат доларот да продолжи да опаѓа како дел од глобалниот резервите со „постепено“ темпо. Сепак, тоа сепак ќе претставува 54 отсто од вкупниот број за 10 години, во споредба со 58 отсто во моментов, покажа истражувањето.
Резервните валути се странски средства кои се чуваат во големи количини од централните банки за меѓународни плаќања и за поддршка на локалните валути.
Меѓу оние кои се обидуваат да ја оспорат хегемонијата на доларот е и бразилскиот претседател Луис Игнасио Лула да Силва, кој ги повика пазарите во развој да ја разгледаат нивната зависност од зелената банкнота на самитот во Париз минатата недела. Јужноафриканскиот претседател Кирил Рамафоса рече дека „прашањето за валутата“ ќе биде „на дневен ред“ на претстојниот состанок на земјите од БРИКС во август, на кој се вклучени и Русија, Индија и Кина.
Доминацијата на доларот постепено се намалува во последниве децении, бидејќи улогата на САД во глобалната трговија ослабна. Замрзнувањето на средствата на руската централна банка во вредност од повеќе од 300 милијарди долари минатата година предизвика нови повици меѓу некои од најголемите светски економии во развој да се оддалечат од американската валута.
На почетокот на векот, доларот сочинуваше повеќе од 70 отсто од глобалните резерви, според податоците на ММФ. „Чувството на дедоларизација е во согласност со историскиот тренд во последните десет години“, рече Нихил Сангани, управен директор во ОМФИФ. „Резервните менаџери ни кажуваат дека веројатно нема да има голем тренд од тој пат“.
Истражувањето на ОМФИФ покажа дека 16 отсто од резервните банки планираат да ја зголемат изложеноста во американски долари во следните неколку години, во споредба со 10 отсто што планирале да ја намалат.
Сепак, во текот на следните 10 години, нето 6 отсто од резервните банки рекоа дека очекуваат да ги намалат своите резерви во долари.
Кина, најголемиот светски сопственик на резервни средства, се залага за поголемо усвојување на нејзината валута од други земји. Но, Сангани вели дека санкциите кон Русија го доведоа прашањето на геополитиката во „поостар фокус“ и дека некои менаџери на резерви „ќе ги разгледуваат тензиите на САД со Кина и нема да сакаат да инвестираат во Кина во моментов“.
Студијата покажа дека само 13 отсто од испитаниците рекле дека очекуваат да ги зголемат резервите во кинеската валута, помалку од повеќе од 30 отсто минатата година. Сепак, на подолгорочен односно на 10-годишен план, две петтини од централните банки очекуваа да го додадат својот имот во кинескиот ренминби односно јуан, предвидувајќи дека нивниот удел во глобалните резерви ќе порасне од околу 3 на 6 отсто до 2033 година. „Менаџерите за резерви велат дека за 10 години сакаме да се движиме во таа насока, но сега не е време да го направиме тоа“, вели Сангани.
Студијата на ОМФИФ покажа дека еврото веројатно ќе биде најголемиот корисник на трендот на оддалечување од доларот и заладувачките чувства во Кина.
Еврото во моментов сочинува околу 23 отсто од глобалните резерви, но нето 14 отсто од централните банки изјавија дека планираат да ги зголемат своите резерви во евра во следните две години. Тоа беше пред побарувачката за која било друга валута и означи големо зголемување од минатата година кога ниту една банка не размислуваше за зголемување на резервите во евра.
Во меѓувреме, истражувањето, исто така, покажа дека ниту една од 75-те централни банки не очекувала инфлацијата да се врати на 2 отсто во следните 12 до 24 месеци. „Менаџерите на резерви имаат мала доверба дека нивните колеги од комитетите за монетарна политика ќе ја стават инфлацијата под контрола“, се вели во извештајот.
Нешто повеќе од половина од централните банки очекуваа инфлацијата да остане заглавена помеѓу 2 и 4 отсто, додека 48 отсто сметаа дека инфлацијата ќе биде помеѓу 4 отсто и 6 отсто.
