Позитивното расположение на пазарите на капитал од јули продолжи и во првите денови од август. Минатата недела почна претпазливо. Светот внимателно го следеше летот на претседателката на Претставничкиот дом на САД, Ненси Пелоси за Тајван, а нервозата се прелеа и на берзите. Бидејќи стана јасно дека првичниот одговор на Кина нема да биде сразмерен со вревата што ја направи кинеската политичка елита пред посетата, главните берзански индекси почнаа да добиваат на вредност. Девизните курсеви зајакнаа во текот на неделата благодарение на пониските цени на нафтата. Цената на барел американска нафта WTI за испорака во септември падна на најниско ниво од почетокот на руската инвазија врз Украина. Мало лизгање на глобалните индекси на крајот на неделата предизвикаа свежите податоци од американскиот пазар на труд, кој и понатаму останува во изненадувачки добра состојба.
Американскиот пазар на труд останува имун на сите пречки
Во јули, бројот на новоотворени работни места во САД уште еднаш значително ги надмина прогнозите на аналитичарите, а невработеноста останува на историски ниско ниво од 3,5%. Ниската невработеност потврдува дека американската економија не е во рецесија и покрај два последователни квартали на негативен економски раст, но од друга страна, тоа носи поголем притисок врз зголемувањето на платите и последователната инфлација. Затоа повторно се зголемија можностите за ново значително зголемување на каматната стапка на септемврискиот состанок на американската централна банка. Берзанските индекси донекаде паднаа, но реакциите на пазарот на променетите очекувања за монетарната политика се помалку изразени од пред неколку месеци, што укажува на тоа дека инвеститорите веруваат во способноста на компаниите да одржуваат добри деловни резултати дури и во услови на малку повисоки каматни стапки. Односот помеѓу одделните сектори на пазарот се промени во последните недели. Победниците од првата половина од годинава – компаниите од енергетскиот сектор најмногу загубија поради пониските цени на нафтата, додека заздравувањето на индексите го предводат технолошките акции предводени од водечките „ blue chip “.
Bank of England дополнително ја затегнува монетарната политика во борбата против стагфлацијата
Во отсуство на други важни информации кои би влијаеле на пазарите, податоците од американскиот пазар на труд биле најважниот фактор на европските берзи. Евентуалното ново зголемување од 0,75 % на основната каматна стапка во САД би го зголемил и притисокот врз Европската централна банка поради и онака слабото евро (1EUR=1,02USD). Во меѓувреме, британската централна банка BOE одлучи за прв пат по 27 години да ја зголеми каматната стапка за 0,5%, што сега изнесува 1,75%. Националниот институт за економски и социјални истражувања предупреди дека британската економија веќе е во рецесија, но сепак инфлацијата на островот се очекува да остане над 10% во наредните месеци, што е највисока од водечките економии во светот. Големата зависност од увоз на енергија, недостигот на работна сила и дополнителните трошоци за водење бизнис поради Брегзит се едни од главните причини зошто британската економија е меѓу најмалку успешните во соочувањето со сегашните пречки.
Микрочиповите играат главна улога во тензиите со Тајван
Инвеститорите од пазарите во развој се фокусираа на одговорот на кинеската комунистичка партија при посетата на Пелоси на Тајван. Засега, и покрај се помасовните воени вежби во кои, според министерот за одбрана на Тајван, кинеските сили би требало да симулираат напад на островот, се чини дека повеќе се работи за покажување на мускули. Кина не ги крие своите аспирации да го анектира островот, кој контролира повеќе од половина од светското производство на компјутерски чипови. Голем дел од доминацијата на Тајван во областа на полупроводниците, клучна за производството на микрочипови, доаѓа од Taiwan Semiconductor, која се најде во центарот на геополитичките тензии меѓу Кина и САД. Микрочиповите се незаменлив елемент на сите електронски уреди – од телефони до автоделови и медицинска опрема. На пример, тајванскиот полупроводник е клучен снабдувач на компании како Apple, Sony, Nvidia, Volkswagen, Toyota и голем број други мултинационални компании, а исто така игра важна улога во напредното оружје и вештачката интелигенција. Директорот на компанијата, Марк Лиу, предупреди дека во случај на воен конфликт, производството на компанијата ќе престане, што веднаш би значело економска катастрофа. Но, исто како Западот и Кина зависи од софистицираните чипови, а експертите се согласуваат дека шансите за кинеска инвазија врз Тајван моментално се многу мали.
СОВЕТИ ЗА ИНВЕСТИТОРИТЕ:
Централните банки остануваат најважниот играч на пазарите на капитал. Моментално ја заоструваат монетарната политика, но инвеститорите веќе гледаат кон 2023 година и ги очекуваат првите кратења. ФЕД и ЕЦБ се борат против високата инфлација со повисоки каматни стапки со цел да ја задржат куповната моќ на потрошувачите, но остриот пад на довербата и потрошувачката покажува дека тие не се движат во правилна насока. На штедењето силно влијае високата инфлација, која сè уште не стивнува. Во такво опкружување, каде што наглото успорување на економскиот раст е факт и е можен премин во стагфлација, инвестирањето е предизвик. Во ваква ситуација, како што покажуваат историските податоци, најдобро е да се вложува во акции, па недвижнини, потоа во обврзници и на крај во пари или депозит. Но, бидејќи сценариото за рецесија и стагфлација не е факт и бидејќи централните банки исто така можат многу брзо да го променат правецот, потребата за диверзификација на портфолиото е голема. Комбинација од акциски фондови како што се Генерали Топ Брендови, Генерали БРИК или Генерали НОВА ЕУ и паричен фонд – Генерали Кеш Депозит, треба да бидат основа на портфолиото во вакво опкружување. Дефинитивно ни претстои поразличен период од последните 10 години. Но, тоа не значи дека нема можности за инвестирање. Историјата на инвестирање покажува дека сонцето секогаш изгрева после дождот и тоа најдобро го поднесуваат оние кои се истрајни со програмираните уплати.